Slechtvalk

Falco peregrinus · Peregrine Falcon

Datum	4 March 2011
Locatie	Smerp, Wieringen, Noord-Holland
Fotograaf	Arnoud B van den Berg
Bekeken	11535 ×
	Dezelfde vogel onder een andere hoek.

Discussie

Arnoud B van den Berg
· 7 March 2011 14:09

Mogelijke verschillen tussen toendra- en onze slechtvalken op een rij: Toendra (calidus) is opvallend groot en heeft onder meer, op willekeurige volgorde, een lichte bovenkop met wit voorhoofd; veel wit op ' wang' reikend tot oog; witte wenkbrauwstreep; smalle baardstreep die niet puntig maar rond uitloopt; niet zulke zwarte driehoekige vlekken op flank als bij 'onze' slechtvalk; witte borst met smalle streepjes; en onderstaartdekveren zonder de zwarte dwarsstreping van 'onze' slechtvalk maar met weinig of geen tekening. Het is me niet bekend welke van deze kenmerken calidus moet tonen of dat een bepaalde combinatie volstaat voor de determinatie. Dick Forsman mailde me over deze vogel: '...not an ultratypical calidus, which would show more extensive pale markings to the head and finer streaking below, leaving more of the pale ground colour visible' en hij voegde eraan toe dat veel Scandinavische vogels er net zo uitzien...

Arnoud B van den Berg
· 7 March 2011 16:11, gewijzigd 7 March 2011 16:15

PS: Het eerste uitvoerige determinatieartikel over 'slechtvalken' was denk ik in Br Birds 91: 12-35, 1998, van Hadoram/Dick Forsman met platen van John Gale.

Garry Bakker
· 7 March 2011 17:01

Ik denk dat deze kwestie vergelijkbaar is met de beoordeling van Baltische Mantelmeeuw. Vanwege intergradatie en hieruit voortvloeiende clinale variatie in kenmerken zou je als commissie kunnen besluiten om alleen een als nestjong geringd individu van binnen de normale verspreiding van calidus als zodanig te aanvaarden. Maar het is, zoals je aangeeft, maar net hoe veeleisend je wilt zijn om een bepaald fenotype het label calidus te geven.

Arnoud B van den Berg
· 7 March 2011 21:27

Intergradatie en clinale variatie zijn begrippen die me te vaak worden gebruikt om ontoereikende kennis te verdoezelen. Iets dergelijks speelde tot een paar jaar geleden ook bij Grote Aalscholver P c carbo: alleen als nestjong in een zuivere kolonie geringde exemplaren konden worden aanvaard. Inmiddels hebben we meer inzicht en durven we Grote Aalscholvers te aanvaarden op basis van veldkenmerken. Het zou me niet verbazen als dat binnen niet al te lange tijd ook bij Toendraslechtvalk mogelijk blijkt en dat dit taxon, net als Grote Aalscholver, vaker voorkomt dan we nu denken. Voorlopig maar goed blijven kijken en fotograferen.

Eric Jan Alblas
· 7 March 2011 21:51

Volgens de boeken komt calidus ook voor in Lapland en het Kola-schiereiland. Ik ken echter geen verslagen of verhalen van mensen die daadwerkelijk een calidus in noord-Scandinavië hebben gezien (bijvoorbeeld in de Varanger-fjord). Heeft iemand hier meer informatie over ? En dan is het natuurlijk ook nog van belang een calidus met voldoende zekerheid te herkennen. Een goed artikel over de determinatie van calidus zou zeer welkom zijn.

Garry Bakker
· 7 March 2011 22:35, gewijzigd 7 March 2011 22:51

Arnoud, het gebruik van nomenclatuur bij vogeltaxa is hoofdzakelijk gebaseerd op verschillen in morfologie. Daarom heb ik er geen problemen mee om, wanneer een vogel aan een set vooraf gedefinieerde kenmerken voldoet, er een taxonnaam aan te hangen. Bij calidus is het probleem dat die kennis (inderdaad) nog ontoereikend is. Dat bewijst de terughoudendheid van de CDNA. De kans dat de variatie tussen calidus, tundrius, peregrinus onderling zo groot is dat er geen toereikende 'harde' herkenningscriteria zijn op te stellen lijkt mij niet helemaal denkbeeldig. De nachtmerrie van de taxonoom die streeft naar strakke ordening. Daar moeten we dan maar mee leren leven ... Het gaat hier niet om verdoezeling van ontoereikende kennis maar om de onvermijdelijke frustratie dat niet alles benoembaar zal blijken.

Ger Meesters
· 8 March 2011 13:18, gewijzigd 8 March 2011 21:49

Zojuist het ik een foto geüpload van een adulte slechtvalk uit Fins Lapland, zie maar of dat een calidus is (lijkt me niet). Gezien de datum, 1 augustus, zou dat toch een vogel van de lokale broedpopulatie moeten zijn.

Arnoud B van den Berg
· 10 March 2011 18:29

PS: Ook Andrea Corso noemt de vogel van Smerp een 'Nordic type but not a perfect calidus type'.

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.