Mijn naam is Frans Rosmalen. Samen met mijn zonen Chris en Luc heb ik vogels kijken als hobby. Ik ben woonachtig in Wijchen en ben in de gelukkige omstandigheid dat ik een vakantiewoning in Ouddorp heb, waar ik dan ook vaak verblijf en mijn hobby kan uitoefenen. 25 April was een gewone dag voor mij. Half 6 uit de veren en een rondje vogelen. Als eerste ben ik naar Volgerland gegaan, waar altijd iets te beleven is, met o.a. Veldleeuwerik, Slobeend, Witte Kwikstaart, etc. Vervolgens richting de Brouwersdam, waar ik mocht genieten van het gezang van Nachtegaal en Zwartkop. Naast de groep Rotganzen ook hier de gebruikelijke soorten voor deze dam. Op de terugweg via de kant van het Grevelingenmeer, met Zilvermeeuwen, mantelmeeuwen en diverse soorten zangvogels richting de Motte, om daarna samen met mijn vrouw Anny een lekker kopje koffie te drinken. Na de Rietzanger en Kleine Karekiet nog even de Jillesweg ingereden. Links van mij dacht ik het geluid van een Veldleeuwerik te horen, maar het was toch anders. Met mijn verrekijker het veld afgespeurd en warempel, op nog geen 20 meter afstand zag ik een vogel op een hoopje hooi foerageren. Gauw wat foto’s gemaakt en bij het bekijken van de foto’s vielen me onmiddellijk de wenkbrauwstreep, de zwarte vlekken op de borstzijden en de forse snavel op. Is dit iets bijzonders? Ik kon de vogel geen naam geven. Snel de foto’s overgezonden naar mijn iPhone en met de Merlin Bird ID-app de foto geïmporteerd. Het resultaat was waar iedere vogelaar kippenvel bij krijgt: Kalanderleeuwerik!!!!!

“RARE Large lark with a strong, thick bill and an obvious pale eyebrow …..”. Nu sloeg toch de twijfel toe! Even mijn leermeester Jordy Houkes raadplegen voor ik de waarneming zou uploaden. Snel een foto gestuurd en na ca 5 minuten (wat overigens heel lang is voor Jordy) kwam het verlossende antwoord: inderdaad een Kalanderleeuwerik. Hierna de waarneming op waarneming.nl gezet. Na nog wat foto’s gemaakt te hebben van de Kalanderleeuwerik in vlucht en nadat de vogel op grote afstand op de akker was gaan zitten, ging ik weer terug naar mijn vakantieverblijf. Op de terugweg belde Vincent Hart of ik nog op de locatie was. Zijn verzoek om nog even op de plek van waarneming te blijven totdat de eerste enthousiaste vogelaar zou verschijnen heb ik graag ingewilligd. Nu pas drong het tot me door dat de waarneming echt bijzonder was. Na ca 50 minuten kwamen de eerste vogelliefhebbers aan. Gedurende de eerste uren werd het steeds drukker op de Jillesweg. Het is nu half 8 in de avond en inmiddels hebben al meer dan 200 liefhebbers deze mooie vogel bewonderd. Of, zoals Jeroen Brandjes het verwoordt: “Wat een monster! Liep daar doodleuk – volledig vrij – in z’n dooie uppie rond te scharrelen op de kale akker. Je zult er maar tegenaan blunderen…. Superontdekking.” En hier sluit ik me graag bij aan. Deze dag zal ik zeker niet meer vergeten.

Omdat mijn werk de vrijheid biedt flexibel met mijn werktijden om te gaan, zat ik (Vincent Hart) toen ik me vanochtend om een uur of 9 voornam maar eens aan de maatschappij te gaan deelnemen nog met een kop koffie thuis op de bank. Enkele minuten later kwam aan dat voornemen alweer een bruut einde toen ik van Jordy Houkes twee appjes kreeg: een screenshot van een appwisseling met Frans Rosmalen met de vraag aan Jordy wat er op zijn foto stond, en de originele foto uit die appwisseling met daarop een beeldvullende snoeiharde Kalanderleeuwerik! Geen twijfel over opwaaiende borstveertjes dit keer…

Het eerste appje waarin de foto van de vogel werd gedeeld.

Kalanderleeuwerik Melanocorypha calandra, Goedereede, 25 april 2019 (Frans Rosmalen)

Ik nam een paar minuten de tijd om zeker te krijgen of melding en locatie klopten – Jordy maakte het nog even spannend door ‘op Lesbos’ te appen maar dat bleek over hemzelf te gaan, de vogel zat echt in Ouddorp! Ik regelde vervoer, poetste de agenda voor de eerste uren schoon en deelde de info met mijn eigen appgroepen en vond mijn collega pieperadmins bereid de vogel door te piepen zodat ik mezelf nog even kon fatsoeneren alvorens heel hard naar mijn oppikplek te fietsen. Onderweg in de auto gebeld met ontdekker Frans. Hij had de vogel nog in beeld maar was juist van plan de plek te verlaten. Gelukkig kon ik hem overtuigen daarmee te wachten tot de eerste medevogelaar ter plaatse was! De vraagtekens die sommigen hadden bij een vanuit het veld gedeelde foto i.p.v. ‘BOC-shot’ nam Frans effectief weg: hij had middels WiFi op zijn camera de foto naar zijn telefoon doorgezet. Met de laatste hobbels geslecht stuurde ik een piepje met de actuele stand van zaken en kreeg direct een appje van Dave van der Spoel die er bijna was, en kort na aankomst de vogel in beeld had! Nu wij nog…

Na een voorspoedige reis waarbij de linker rijstrook steeds goed schoongehouden werd, konden ook wij aanschuiven bij op dat moment al 50+ veelal bekenden die op keurige afstand naar het monster stonden te kijken! De vogel liep langs de grens van een ingezaaid en een braakliggend perceel haaks op de kijkrichting heen en weer, maakte het nog even leuk door 100m naar rechts en weer naar links te vliegen waarbij de ondervleugel mooi te zien was en zong zelfs! Steeds meer vogelaars schoven aan, de kalander vrijwel continu in beeld – zij het steeds op respectabele afstand - tot deze besloot nog verder naar achter te vliegen. Voor ons het teken om het vanaf de andere kant van het gebied te proberen. Toen de vogel vanaf daar niet aanmerkelijk dichterbij zat een lunchroompje in Ouddorp gepakt met een heel klein feestbiertje, teruggereden en nog een half dagje gewerkt. Gedurende de dag steeds meer vrienden en bekenden die de kalander ook konden bijschrijven en zo konden delen in de feestvreugde. 

Vogelaars bij Kalanderleeuwerik, Goedereede, 25 april 2019 (Garry Bakker)

Op het moment van schrijven is de vogel al meer dan 250 keer ingevoerd op waarneming.nl en lijkt het erop of hij – de soort staat bekend als dagtrekker – in elk geval tot donker is gebleven. Indien aanvaard betreft dit de zesde waarneming voor Nederland, en na slechts voor de happy few weggelegde vogels op de Eemshaven in 2005 en op Texel en Vlieland in 2011 in feite pas de eerste goed twitchbare Kalanderleeuwerik voor Nederland.

Dank gaat uit naar Frans Rosmalen voor de geweldige ontdekking, en naar zowel Frans als Jordy Houkes voor het vlotte doorgeven waardoor zo vele vogelaars van deze vogel konden genieten!

Frans Rosmalen & Vincent Hart