Lepelbekstrandloper Eurynorhynchus pygmeus Spoon-billed Sandpiper. 27 februari 2010, Pak Thale, Thailand (Thomas van der Es)

Het voortbestaan van de Lepelbekstrandloper hangt aan een zijden draadje. Lepelbekjes, en steltlopers in het algemeen, worden hard getroffen in Oost-Azië door de met economische ontwikkeling gepaard gaande grootschalige verruïnering van broed-, doortrek- en overwinteringsgebieden.

Een recent artikel van Christoph Zöckler en collega's identificeert een extra bedreiging: gerichte jacht op steltlopers, waaronder Lepelbekstrandlopers, in het belangrijkste overwinteringsgebied in Myanmar. Het zou toch te gek voor woorden zijn als de laatste Lepelbekstrandlopers door mensen worden opgegeten?

Tegelijkertijd vragen ook de gevaren waar de soort in de broedgebieden aan bloot wordt gesteld om actie. Recentelijk werd bekend dat een deel van het broedgebied zonder duidelijke oorzaak verslechtert (mogelijk door klimaatverandering) en dat in de rest van het broedgebied verstoring en jacht (waaronder door met katapults schietende kinderen!) een groot probleem zijn.

Hoe deprimerend deze ontdekkingen ook zijn, het betekent wel dat er actie kan worden ondernomen om deze bedreigingen weg te nemen.

 
Lepelbekstrandloper Eurynorhynchus pygmeus Spoon-billed Sandpiper. 13 juni 2010, Chukotka, Rusland (David Erterius)

Birdlife International doet haar best de Lepelbekstrandloper te behouden en de Dutch Birding Association (DBA) is samen met Vogelbescherming Nederland (VBN) Species Champion voor deze soort. Dat wil zeggen dat de DBA en VBN de komende jaren financieel bijdragen aan expedities en tellingen in de overwinteringsgebieden van deze soort in Zuid-Azië. Deze zullen zich voor een belangrijk deel concentreren in Myanmar, waar afgelopen winter minstens 89 Lepelbekstrandlopers zijn geteld en naar schatting zo'n 150-200 vogels aanwezig waren: 50% van de geschatte wereldpopulatie!

Onderzoek en monitoring in de Oost-Siberische broedgebieden wordt gefinancierd door Wildsounds, de andere Species Champion voor de Lepelbekstrandloper. Daarnaast zullen de bewoners van zowel broed- als wintergebieden alternatieven moeten worden geboden zodat het vangen van steltlopers niet langer nodig is. Ook kinderen worden hier via hun scholen actief bij betrokken.

Heritage Expeditions organiseert overigens expedities naar de broedgebieden. Deze worden natuurlijk zo ingericht dat er geen verstoring plaatsvindt. Bovendien leveren deze expedities weer de nodige funding op die inventarisatie van potentieel geschikte broedgebieden mogelijk maakt.

Natuurlijk is iedere extra bijdrage aan de bescherming van deze enigmatische steltloper van harte welkom! Klik hieronder op de button, als je een donatie wilt doen. Deze gaat direct naar een fonds voor de Lepelbekstrandloper dat onderdeel uitmaakt van het Preventing Extinctions Programme van BirdLife International.

Barend van Gemerden & Gert Ottens, namens Vogelbescherming Nederland
Arjan van Egmond, namens het Bestuur van de Dutch Birding Association