Een ultrakorte samenvatting voor het afgelopen Dutch Birding-Texelweekend: een mooi weekend, veel vogelaars, een goede opkomst, informatieve lezingen en, het belangrijkste, heel veel leuke vogelsoorten.

Vuurtoren Texel

Een iets uitgebreider verslag. Het begon allemaal op 8 oktober 2010 vrijdagmiddag, toen de eerste vogelaars Texel opreden, hoewel sommige fanatiekelingen al eerder naar het eiland waren gekomen. Het was meteen spannend. De oostelijke stroming van de afgelopen weken had al veel vogels naar het eiland gebracht, en in de loop van de middag nam de trek weer toe en werden er steeds meer vogels ter plaatse waargenomen. Dat beloofde wat!
Vogelaars die de dag afsloten in ´de Tuintjes´ konden in de laatste avondzon genieten van vele Tjiftjaffen, binnenvallende Vinken en Kepen, Gekraagde Roodstaarten, Bonte Vliegenvanger, Paapje, meerdere Roodborsttapuiten, Kleine Barmsijs en Grasmus. Anderen hadden de soms moeilijk te vinden Zwarte Ooievaar gezien. Er bleken er twee te zitten (een geringd en een ongeringd exemplaar), en deze waren ook in de dagen erna moeilijk terug te vinden. Een leuke vondst was een groep van meer dan 70 IJsgorzen op een akker achter Dijksmanhuizen. Veel vogelaars gingen daar toch nog maar even langs.

Smelleken Falco columbarius Merlin, de Tuintjes, Texel 9 oktober 2010 (Wietze Janse)

Vrijdagavond was de eerste bijeenkomst in het Eierlandse Huis, waar het gezellig bijkletsen was over de eerste ervaringen van het weekend. De avond was met ruim 100 aanwezigen goed bezocht. Na een inleidend praatje van bestuurslid Wietze Janse (voorzitter Arjan van Egmond was vanwege familieomstandigheden verhinderd) over de geschiedenis van het Dutch Birding-Texelweekend (voorheen -week), die nu reeds voor de 25e keer werd gehouden. Leuke hoogtepunten kwamen langs:

• 1986: op de eerste dag Renvogel over 'de Tuintjes' en op Renvogelveld
• 1987: Bruine Boszanger po camping Sluftervallei en de eerste Siberische Boompieper voor Nederland
• 1990: groep Grote Kruisbekken Staatsbossen, eerste keer portofoons & infobord
• 1991: Euro Bird Week, met Humes' Blako op camping de Robbenjager en een Notenkraker bij De Koog
• 1993: eerste 'izabel'klauwier voor Nederland, laat in de middag op de Hoge Berg
• 1994: een tamme Witstuitbarmsijs langs de Vuurtorenweg
• 1997: Bergfluiter in tuin van het toenmalige Texel Birdwatching Center en Grote(re) Pijl langs De Koog
• 1999: Bonte Tapuit nabij de Slufter
• 2000: adult Turkestaanse Klauwier Reddingboothuisje en Raddes Bos in de Tuintjes
• 2002: ´Geelsnavelkoekoek´... en presentatie Kenmerkengids
• 2003: geheim gehouden Goudlijster gevangen in de Korverskooi, en op de laatste zondag Provençaalse Grasmus in ´de Tuintjes´
• 2005: Kleine Klapekster nabij Jan Ayeslag en Amerikaanse Goudplevier
• 2006: Aziatische Roodborsttapuit, en 'zwarte' Spreeuw op haven Oudeschild
• 2009: 'oostelijke' Braamsluiper en Siberische Tjiftjaf op camping de Robbenjager.

Hierna kwam Vincent Stork van Vogelwerkgroep Texel met zijn eerste waarnemingenlog. Deze avond nog kort, maar dat zou veranderen in de komende dagen... Diederik Kok wist met een grap en een grol te vertellen wat we de komende dagen konden verwachten: Amerika zou leegstromen en Texel vol. Daarna een meer serieuze determinatielezing van zijn hand over het herkennen van de Amerikaanse Oeverpieper. We beloofden ons best te doen de komende dagen. Na een pauze een interessante lezing met mooie foto's over Canada, die afwisselend door Michel Veldt en Tijmen van Doornik werd gepresenteerd.

De Robbenjager

De volgende ochtend, zaterdag 9 oktober, waren de 'eilanders' alweer vroeg op, en de eerste boten vanaf Den Helder zaten vol met vogelaars die ook het weekend voor kortere of langere duur wilde meemaken. Via Dutch Bird Alerts (en via www.dutchbirdalerts.nl/texel) begonnen de waarnemingen binnen te komen. Een Bladkoning in het noorden, twee andere exemplaren lieten zich mooi bekijken in Den Hoorn. De Zwarte Ooievaar werd in het zuiden teruggevonden, maar verdween later weer in een van de vele slootjes en liet zich steeds moeilijker terugvinden. In de Kreeftenpolder werden Velduil en Grote Pieper gevonden. Bij meerdere parkeerplaatsen bij de strandopgangen werden Strandleeuweriken en Sneeuwgorzen gezien. Sommige waren erg tam en lieten zich (vanuit de auto) erg fraai fotograferen. Maar verder bleef het in de ochtend relatief rustig.
In de middag kwam de Verrekijkershow in het Eierlandse Huis op gang. Swarovski, Zeiss en Bynolyt hadden hier stands opgezet en het (nieuwe) assortiment kon uitgebreid bekeken worden, waaronder interessante nieuwe ontwikkelingen op het gebied van digiscoping. De show werd goed bezocht. Een Dwerggors (gevonden door Ben Gaxiola) bleef helaas te kort aanwezig en kon niet door anderen gezien worden.
Rond 15:00 uur kwamen de eerste geruchten en later de bevestiging via Dutch Bird Alerts dat de eerste leuke en zeldzame soort was gevonden. Debby Doodeman en vriend(inn)en vonden een Blonde Ruiter vanaf het noordelijke uitkijkpunt bij De Slufter. Iedereen informeerde elkaar, en dat betekende dat binnen een half uurtje de meeste vogelaars op de plek stonden. De vogel zat vrij ver weg in het zeekraal en was af en toe lastig om te vinden. Als je ´m eenmaal gevonden had, dan liet-ie zich wel mooi bekijken. Aanwijzingen over de plek (de vogel verplaatste zich nogal eens) werden constant aan elkaar doorgegeven, zodat iedereen uiteindelijk de vogel te zien kreeg.

Verrekijkershow in het Eierlandse huis.

Omdat er werk voor mij wachtte in het Eierlandse Huis vertrokken Thierry Jansen en ik na niet al te lange tijd. We gingen even naar 'ons huisje' om de laptop en beamer alvast te halen voor de avondlezingen. Omdat er in de ochtend een Bladkoning op het terrein was gezien, besloten we nog even een klein rondje te maken om te kijken of we deze konden terugvinden. Groot was mijn verbazing dat in plaats van een Bladkoning een prachtige Baardgrasmus uit de bosjes kwam zetten! Lichte paniek, maar Thierry had de vogel ook snel in beeld en ik kon mijn camera pakken. Na de eerste bewijsplaatjes werd de Dutch Bird Alert uitgestuurd.
Omdat de meeste mensen nog bij de Blonde Ruiter stonden en het maar een paar kilometer rechte weg naar ons huisje was, was de hele goegemeente al snel op de plek om een tweede nieuwe soort binnen te tikken. Eerst was men nog wat zenuwachtig en rende men wat heen en weer, want normaal zijn Baardgrasmussen lastige rakkers die zich moeilijk laten zien. Gelukkig niet dit exemplaar; deze werkte mee door in het zonnetje steeds langdurig uit de begroeiing te komen en zich fraai door ons te laten bekijken. De rust keerde al snel terug in de gelederen en iedereen kon langdurig genieten van de vogel.

Baardgrasmus Sylvia cantillans Subalpine Warbler, Texel, 10 oktober 2010 (Wietze Janse)

In de avond trok men weer massaal naar het Eierlandse Huis. Een kleine 70 man/vrouw maakte gebruik van het buffet. Gezellig bijkletsen, foto's van de Baardgrasmus bekijken en de eerste discussies over welke ondersoort. De Baardgrasmus heeft twee ondersoorten, de Westelijke (S. c. cantillans) en de Oostelijke (S. c. albistriata). De eerste wordt het meest vastgesteld in Nederland (58 aanvaarde gevallen t/m 2008, waarvan 9 op Texel). De laatste is nog maar één keer in Nederland vastgesteld. Belangrijk onderscheid (naast uiterlijke kenmerken) is het geluid, dat gelukkig is gehoord en opgenomen. Mocht de vogel als Oostelijke Baardgrasmus worden aanvaard door de CDNA, dan zou dit pas het tweede officieel vastgestelde geval van deze ondersoort zijn.

Om half negen startte het avondprogramma, met een bomvolle zaal (circa 180 mensen!). Omdat de zaterdag ook in het teken had gestaan van een Big Day werd gestart met de prijsuitreiking hiervan. Slechts twee van de negen teams hadden de dag volgemaakt. De vele soorten en de twee zeldzaamheden hadden de meeste teams toch doen besluiten om lekker te genieten van al het moois...
Het team met Thomas van der Es, Peter ter Heide, Mark de Vries en BasVerhoeven had 121 soorten weten te scoren en werd niet echt bedreigd door het team van Rob Sponselee, Jaco Walhout, Guido Davidse en Karel Leeftink (102 soorten). De eerste prijs (een week een huisje op Texel voor vier personen) werd beschikbaar gesteld door het Vogelinformatiecentrum en de Dutch Birding Association.

Vincent Stork had vandaag een langer verhaal te vertellen over alle vogels die op het eiland waren waargenomen deze dag. Hierna volgde een mooi lezing van Ronald Messemaker over Wit-Rusland, een voor een groot deel nog ongerept land, waar men veel interessante vogelsoorten kan zien. En dat niet eens zo heel ver weg van Nederland. De foto's en het verhaal van Ronald onderstreepten dat. En zo sloten we weer een mooie dag af.

Blauwe Kiekendief Circus cyaneus Hen Harrier, Dijkmanshuizen, Texel, 10 oktober 2010 (Wietze Janse)

Op zondag 10 oktober waren veel vogelaars weer vroeg in het veld. Voor veel vastelanders werd de Baardgrasmus gelukkig vroeg teruggevonden. Meerderen hadden de oversteek gewaagd voor deze soort en bleven verder de gehele dag op het eiland, zodat het weer gezellig druk was. De meeste eerdergenoemde soorten werden weer teruggevonden of op nieuwe plekken ontdekt. Ook de Blonde Ruiter was nog aanwezig.
Het eiland werd van noord naar zuid afgezocht, hetgeen resulteerde in vondsten als een Sperwergrasmus in de Eierlandse duinen, een overtrekkende Roodkeelpieper, een Zwarte Rotgans en de melding van Laurens Steijn van een Aziatische Roodborsttapuit net achter bungalowpark 'de Sluftervallei'. Voor velen ook nog een nieuwe soort, dus de parkeerplaats was hier al snel weer vol. Een leuke bijvangst was de Klapekster die zich aan het begin van het fietspad liet zien.
Aan het eind van de middag werd er nog een Taigaboomkruiper gevonden op de 'plek van de Baardgrasmus', opnieuw een mooie bijvangst dus! Een andere leuke soort die 'om de hoek' werd ontdekt was een tweede Sperwergrasmus, die zich in het avondzonnetje aan de waarnemers prachtig en ook langdurig liet zien.
En met deze soorten op zak eindigden we 's avonds weer in het Eierlandse Huis. Na opnieuw een uitgebreide waarneminglog van Vincent deed Marc Plomp van Vogelinformatiecentrum De Verrekieker de prijsuitreiking. Er waren prijzen beschikbaar gesteld door Swarovski Optik, Zeiss en Bynolyt voor het ontdekken van de beste soortenvan het weekend. De rangschikking ging niet zonder slag of stoot, maar kwam er als volgt uit te zien:

• 1 ) Aziatische Roodborsttapuit, ontdekt door Laurens Steijn (winnaar Zeiss verrekijker)
• 2 ) Baardgrasmus, ontdekt door Wietze Janse (winnaar Swarovski carbonstatief)
• 3 ) Blonde Ruiter, ontdekt door Debby Doodeman(winnaar Bynolyt verrekijker)

Aziatische Roodborsttapuit Saxicola maurus Siberian Stonechat, Eierlandse duinen Texel, 11 oktober 2010 (Erik Menkveld)

Blonde Ruiter Tryngites subruficollis Buff-breasted Sandpiper, Slufter Texel, 12 oktober 2010 (Ben Gaxiola)

Hierna weer een determinatielezing van Diederik Kok, waarin hij kort en bondig uitlegde hoe we de Kleine en Siberische Sprinkhaanzanger konden herkennen. De avond werd afgesloten met een lezing van Laurens Steijn over Georgië. Ook hier kwamen veel mooie 'lokale' soorten langs, die hoog in het gebergte gezocht moeten worden. Uit de foto's (van bijvoorbeeld de Grote Roodmus) werd al snel duidelijk dat de nieuwe editie van de ANWB Vogelgids een aantal belangrijke verbeteringen heeft doorgaan. In de oude gids een vale plaat, waarop de vogel nauwelijks te herkennen is, in de nieuwe editie de juiste afbeelding. Wat een prachtige vogel! Na deze lezing werd het weekend officieel afgesloten en konden we terug kijken op een zeer geslaagd weekend.

Op maandag 11 oktober gingen veel vogelaars toch nog eerst een rondje vogelen op het eiland voordat ze weer naar huis gingen. De Baardgrasmus werd niet meer teruggevonden, de Taigaboomkruiper liet zich echter nog wel fraai zien. Ook de Aziatische Roodborsttapuit was nog aanwezig en de Zwarte Ooievaar liet zich zien bij Ecomare. Een mooie (terug)vondst was de Aziatische Goudplevier door Diederik Kok bij Dijkmanshuizen, nu geheel in winterkleed; een moeilijk kleed om in een grote groep Goudplevieren terug te vinden. Zeer waarschijnlijk heeft de vogel er ook wel gedurende het weekend gezeten.

Een filmverslag van het weekend is hier te bekijken.

Dank aan alle deelnemers, onze sponsors (Vogelinformatiecentrum de Verrekieker, Swarovski Optik, Zeiss, Bynolyt, Birding Breaks en de Robbenjager) en het Eierlandse Huis, en we zien jullie volgend jaar allemaal graag weer terug!

Namens het bestuur,
Wietze Janse

Menigte bij de Aziatische Roodborsttapuit

Strandleeuwerik Eremophila alpestris Horned Lark, 11 oktober 2010, Texel (Wietze Janse)