Albert de Jong
 ·  11 December 2010  13:58

Ha Dick,

Zo in directe vergelijking valt me op dat grauwe gans twee mooie, gescheiden balkjes omhoog geeft in de sonogram, terwijl bij de taigarietgans de balkjes niet zo hoog zie komen en onderin die scheiding niet zie. Hetzelfde valt me op als ik wat sonogrammen vergelijk op Xenocanto: Fabalis komt niet veel hoger dan 5,5 Khz, terwijl Grauwe Gans daar regelmatig ruim overeen schiet. Interpreteren van sonogrammen kan ik niet, maar zegt het bovenstaande iets over hoorbare verschillen?

 

Mvg.,

Albert de Jong

Dick Groenendijk
 ·  12 December 2010  15:14

Ha Albert, het ligt wel iets moeilijker. In de eerste plaats heb ik een vergelijking met Grauwe Gans gemaakt, omdat dat in de discussies ook telkens werd gedaan (Was het niet zo dat Thomas H daar in zijn lezing iets over had gezegd?). De roep van fabalis zou lijken op Grauwe Gans, of op zijn minst van de rietganzen (toendra, kleine riet en taiga) het meest in de buurt van de kwaliteit komen van Grauwe Gans komen. Dat laatste is zeker waar (maar zie hieronder).

Als je geluiden van Grauwe Gans en Taigarietgans naast elkaar zet, lijken er vrij consistente verschillen tussen deze twee en ik denk dat het uiteindelijk ook gemakkelijk zal blijken om die verschillen ook met het blote gehoor te herkennen, maar daar is dan wel weer wat ervaring voor nodig. De hoogte waarin de balkjes komen is waarschijnlijk het moeilijkst met het blote oor waar te nemen. Maar de verschillen onderin op het sonogram wel. Ook de strakheid waarmee de twee balkjes van elkaar gescheiden zijn, is iets dat buiten hoorbaar is.

Moeilijk blijven die ganzengeluiden wel. Binnen de rietganzen zijn de verschillen tussen de sonogrammen veel lastiger te kwantificeren en ik weet nog steeds niet hoe het precies zit. Mijn werkhypothese is dat dit geluid (dus voor alle duidelijkheid het dubbele gek-gek dat relatief laag en nasaal klinkt en wel wat weg heeft van Grauwe Gans) het meest diagnostische geluid is. Een vergelijkbaar geluid wordt ook gemaakt door toendrarieten en kleine rieten en bij het beluisteren en bekijken van veel opnames is er een behoorlijke variabiliteit. En waarschijnlijk is er dus veel overlap tussen de taxa. 

Albert de Jong
 ·  13 December 2010  21:23

Bedankt voor je antwoord. Geweldig trouwens, opnames bij deze materie!

Maar de verschillen onderin op het sonogram wel. Ook de strakheid waarmee de twee balkjes van elkaar gescheiden zijn, is iets dat buiten hoorbaar is.

Dus de lage tonen zouden eventueel met het blote oor te onderscheiden zijn, of begrijp ik je verkeerd?

De dubbele 'gek-gek' of wat ook als fagotachtige, sonore 'gang-gang' wordt omschreven, lijkt me inderdaad de meest typsiche vluchtroep, het 'snateren' meer iets voor aan de grond. Maar dat is zomaar een balletje vanuit wat eigen observaties. Wellicht is dit geluid ook beter te onderscheiden als het om maar enkele vogels gaat dan wanneer er een paar duizend opvliegen.

Toen alle taiga's opvlogen om even te gaan drinken, was die lage roep (wellicht mannetje(s)) goed te beluisteren. Er vloog ook een kleine/toendrarietgans mee die te onderscheiden was op gehoor. Maar ik begrijp ook dat je de bruikbaarheid voorlopig nuanceert.