Fire-tailed Myzornis, Temminck's Tragopan of Golden-breasted Fulvetta, spreek deze namen eens hardop uit. Toen ik dat deed in 2010 kreeg ik het gevoel dat dit de soorten waren die ik, samen met nog een groot aantal oostelijke Himalaya soorten, moest toevoegen aan mijn Holarctische lijst. DE plek waar dat het best kan is Eagle's Nest. Dit is de naam van een berggebied in de Indiase staat Arunachal Pradesh, die de laatste 10 jaar naam en faam heeft verworven en tussen februari en eind april vele groepen vogelaars aantrekt.

De trip bestaat eigenlijk uit twee gedeeltes, het daadwerkelijke Eagle's Nest waar je nagenoeg alleen in kan met de "groundagent" Peter Lobo en de omgeving van Dirang waarbij je vogelt langs de Mandala Road. Beide gebieden liggen niet al te ver van elkaar en worden vaak in een trip bezocht dan wel aangevuld met bekende laaglandplekken als Kaziranga en Nameri en soms ook met een andere "must see" in deze regio, de Mishmi Hills. Voor eerdere info van Nederlandse vogelaars over dit gebied zie dit verslag op dutchbirding.nl.

De laatste twee weken van april werd er via mijn favoriete reisorganisatie BirdQuest een reis aangeboden welke in de iterary een goede kans gaf op de genoemde soorten. Voor mij was erg belangrijk dat de reis geleid werd door Hannu Jannes. Hannu had ik leren kennen in Tibet in 2009 en was voor mij the "man who can do the job". Zo gezegd zo gedaan en voor ik het wist zat ik in het vliegtuig richting Guhawati.

Bij aankomst in Nameri N.P. (na 24+ uur reizen), onze eerste plek, trof ik drie Nederlandse vogelaars bij het avondeten. Zij hadden de afgelopen weken de bovengenoemde gebieden succesvol bevogeld, alleen tot mijn grote ontsteltenis hadden ze de Fire-tailed Myzornis gemist. Het bleek dat deze soort de bloeiende rododendrons volgt en dus steeds hoger de bergen in gaat in de loop van het voorjaar en dit jaar hadden ze het gebied al verlaten. Ietwat gedesillusioneerd ging ik slapen, de rest van de groep hier nog maar niet over vertellend.

De volgende dag tijdens het ietwat brakke vogelen in Nameri (een geweldige plek) kon ik het niet laten met mijn medereisgenoten te praten over "the M bird" zoals we de soort vanaf toen noemden. Gek genoeg melde ik niets hierover tegen Hannu. Ik weet hoe vervelend het kan zijn voor een tourleider om constant de vraag te krijgen wat de kans is op die soort en op die soort.


De "tragopan hunters", Eagle's Nest, Arunachal Pradesh, India, april 2011 (Max Berlijn)

Op 19 april 2011 waren we op redelijke hoogte aan het vogelen langs de Mandala Road. Op het hoogste punt was een stuk met enkele bloeiende rododendrons. Hannu liep voorop. Ik liep zoals gebruikelijk achteraan en zag al dagen overal Myzornissen maar als ik dan met mijn ogen knipperde waren ze weer verdwenen. "Hmm, this is a good site to try for Myzornis" zij hij zacht en de iPod werd gepakt. Ik dacht dat hij een grap maakte want die waren toch allemaal al naar hoger gelegen streken? Maar ik sloot aan en luisterde naar de inmiddels spelende ipod waarop zachte "sqwuekee" calls van de soort te horen waren. Nog geen minuut later roept Hanuu "he what's that...yes, yes....Myzornis in the rododrendron" en ja hoor deze groene gem liet zich kort aan me zien. Ongelooflijk, en dat bij onze eerste serieuze poging. Ik ging naar Hannu en vertelde hem wat de Nederlanders me hadden verteld. "Lucky you did not tell me, otherwise I did not try" waren zijn woorden gevolgd door een vette knipoog! Daarna konden we ruim een kwartier genieten van twee Myzornissen die we enkele dagen later helaas niet konden laten zien aan een tweetal Ierse vogelaars.


The "M-bird": Fire-tailed Myzornis Myzornis pyrrhoura, Mandala Road, Arunachal Pradesh, India, 19 april 2011 (Mike Galtry)


The "M-bird": Fire-tailed Myzornis Myzornis pyrrhoura, Mandala Road, Arunachal Pradesh, India, 19 april 2011 (Mike Galtry)


The "M-bird": Fire-tailed Myzornis Myzornis pyrrhoura, Mandala Road, Arunachal Pradesh, India, 19 april 2011 (Mike Galtry)

Dit was de soort van de trip, dacht ik, en dat nog wel een dag voor mijn verjaardag. De trip verliep verder redelijk vlekkeloos, hoewel een bijna encounter met een vrouw Indische Olifant met jong in Eagle's Nest voor mij bijna de pret verstoorde. Ik dacht met mijn suffe hoofd dat er een tragopan zat te scharrelen in de bamboe, niet wetend dat werkelijk iedereen, inclusief de gidsen, het op een lopen hadden gezet. Pas toen ik omkeek omdat Sudesh (een Indiase tourleider) me riep, kon ik me nog net op tijd uit de voeten maken.

Op 23 april waren we in Lama Camp in Eagle's Nest en spraken we de twee Ierse vogelaars die ik eerder noemde. Ze waren erg opgetogen want ze hadden een vrijwel schier onmogelijke soort gezien: een mannetje Temminck's Tragopan. Ze hadden de vogel rennend en vliegend gezien tussen bamboebegroeiing op de Eagle's Nest Pass, langs het olifanten paadje. Deze vogel reageerde in tegenstelling tot al zijn soortgenoten enigszins op het afspelen van geluid (sorry voor de tegenstanders hiervan, en ja het gebeurt veel in dit gebied, maar dan alleen langs die ene weg en het gebied is gelukkig erg groot, dus slechts enkele vogels hebben er last van gedurende een korte periode in het jaar).

Hannu riep de groep bij elkaar na het horen van dit verhaal. Temminck's Tragopan stond op de lijst, maar dan alleen als hoorsoort. Zien tijdens deze trip was BirdQuest nooit gelukt met een groep. Alle tragopans zijn moeilijk te zien en voor elke soort is er wel een goed gebied in de Azië maar het is vaak hard werken. Bovendien laten vrouwtjes, die niet het bezichtigen waard zijn (populistisch uitgedrukt, maar zoek het op in de boeken, dan wil je wel een mannetje zien!), laten zich makkelijker zien dan de mannen. Dit leek dus een kleine maar niet te negeren mogelijkheid en we besloten om 03.00 uur de volgende morgen naar de plek te rijden om dan (met een groep van 12 mensen!?!..) stil het pad in te lopen om te zien wat er ging gebeuren.

Daar zaten we dan, om 04.30 uur in een vochtig bamboebos op een rijtje om zodoende de meeste open plekken te kunnen bekijken. Ik zat geheel rechts van de groep met "life saver" Sudesh naast me. Hannu begon het geluid zachtjes te spelen. Het intapen van vogels is geen sinecure en oefening en ervaring is een must. Het duurde niet lang of het opgewonden mannetje reageerde, maar het geluid leek van ver te komen. Afwachten maar en eens in het kwartier een korte strofe spelen. Na een uurtje leek het geluid dichterbij te komen maar ik was inmiddels al weer pessimistisch geworden en als er een RBA in de buurt was geweest had ik hem "afgepiept".

Opeens maakte Sudesh de beweging van een lopende vogel met zijn vingers. Ik keek naar hem maar in mijn hart dacht ik dat hij me gewoon wat wilde oppeppen. Vóór mij was een soort vierkantje van bamboe stammen die er eigenlijk als een soort televisie uitzagen. In mijn gedachte zij ik tegen mijzelf "als hij daar nou eens in ging zitten...."Op eens geroffel van vleugels en pats! Daar zat hij, geheel vrij, met zijn blauwe naakte huid schuddend!! Ik kon mijn ogen niet geloven.


Temminck's Tragopan Tragopan temmincki, Eagle's Nest Pass, Arunachal Pradesh, India, 24 april 2011 (Mike Galtry)


Temminck's Tragopan Tragopan temmincki, Eagle's Nest Pass, Arunachal Pradesh, India, 24 april 2011 (Mike Galtry)

De vogel zat stil en alleen Sudesh en ik konden hem zien. Het was erg moeilijk mezelf te bedwingen om geen geluid te maken. Het liefst had ik na vijf minuten als een voetballer die net gescoord heeft door dat bos gerend, maar mijn medevogelvrienden konden niets zien. De vogel bleef zo ruim vijf minuten zitten. Foto's maken durfde ik niet (bang om later gelyncht te worden als de vogel verdween). Gelukkig verschoof de vogel daarna naar links zodat iedereen hem kon zien. Hannu fluisterde de mooie woorden "enjoy, this is a rare occasion". Daarna liep de vogel weer naar beneden en zachtjes trokken we ons terug naar de hoofdweg. Nu wist ik het, DIT was de vogel van de trip. Mijn eerste tragopansoort en dan nog wel met de naam van de Nederlandse vogelaar Temminck. De tragopan hunt was succesvol!

Max Berlijn, Epen, 26 juli 2011

Noot: dit stukje is mede geschreven om geld in te zamelen voor een nieuwe tweedehands kijker voor stagiair Dalveer. Veel vogelaars kennen hem vast van het gebied Chambal waar hij werkzaam is als gids. Hij liep stage bij ons (Birdquest/Peter Lobo) en zijn krakkemikkige kijker kreeg vocht in een van de uiteinden. Ik wil proberen een tweedehands kijker voor hem te kopen in NL als ik genoeg geld binnen heb en deze mee te geven aan een van de tourcompanies in de komende winter en voorjaarsperiode. Wil je een schenking doen, bel mij dan op 06-15066314 voor verdere details.

Dalveer (Mike Galtry)