Dutch Birding jaargang 32 nummer 4, 2010

Cover Barbary Falcon · Falco peregrinus pelegrinoides René Pop
Artikelen / papers
229 - 250	White Wagtail and Pied Wagtail: a new look Peter Adriaens, Davy Bosman & Joris Elst Witte Kwikstaart en Rouwkwikstaart opnieuw bekeken Dit artikel behandelt de herkenning van Witte Kwikstaart Motacilla alba en Rouwkwikstaart M yarrellii. Onderzoek toont aan dat de determinatie lang niet altijd eenvoudig is en dat \'intermediaire vogels\' regelmatig voorkomen. Aan de hand van statistische analyse van onderzoek aan balgen is een set criteria bepaald die het mogelijk maakt om de meeste Rouwkwikstaarten van Witte Kwikstaarten te onderscheiden (in ieder geval in zomerkleed). De grenzen van de variatie in beide taxa worden aangegeven. De set criteria is samengevat in tabel 3 en de relevante Kodak-grijswaarden worden aangegeven in de tekst. In het artikel worden tevens de meest bruikbare leeftijds- en geslachtskenmerken besproken. Die kunnen in sommige gevallen helpen om een vogel correct op soort te brengen. Vooral in het voorjaar kan het erg moeilijk tot zelfs onmogelijk zijn een exemplaar correct op leeftijd en geslacht te brengen. Zo hebben sommige eerste-zomer Rouwkwikstaarten het hele voorjaar een erg adult-achtige vleugel en zien sommige vrouwtjes Witte Kwikstaart er net als mannetjes uit. Vogels die kenmerken van zowel Witte Kwikstaart als Rouwkwikstaart combineren, zijn tenminste in het voorjaar niet zeldzaam en kregen tot nu toe nauwelijks aandacht in de literatuur. Het verenkleed van dergelijke vogels is variabel maar twee typen lijken iets frequenter voor te komen dan andere: 1 exemplaren die er uitzien als mannetje Witte Kwikstaart maar met een zwarte stuit en soms ook enkele zwarte vlekjes op de mantel, die vaak nogal blauwachtig grijs is; 2 exemplaren met neutraal grijze bovendelen en stuit (als Witte Kwikstaart of iets donkerder) maar met variabele hoeveelheid zwart op mantel en/of schouderveren (als Rouwkwikstaart). Sommige vogels tonen een opvallend patroon van zwarte lengtestrepen op de mantel, wat Rouwkwikstaart normaal niet heeft. De meest voor de hand liggende verklaring is dat ten minste een deel van deze vogels hybriden betreft maar daarover bestaat geen zekerheid. Gemengde broedparen van Witte Kwikstaart en Rouwkwikstaart zijn niet zeldzaam en worden (vrijwel) jaarlijks vastgesteld in België, Denemarken, Frankrijk, Nederland, Noorwegen en Zweden (zie tabel 1). Andere mogelijkheden zijn dat het in sommige gevallen gaat om partieel melanisme (bij Witte Kwikstaart) of om kleedvariatie (bijvoorbeeld Witte Kwikstaart met ongewoon donkere mantel, Rouwkwikstaart met ongewoon bleke stuit etc). Het is zeker op plaatsen waar Rouwkwikstaart een dwaalgast is aan te raden een exemplaar alleen te determineren als de combinatie van kenmerken zoals vermeld in tabel 3 sluitend is. Peter Adriaens, Volmolenstraat 9, 9000 Gent, Belgium (peter.adriaens@dutchbirding.nl) Davy Bosman, Stropstraat 176, 9000 Gent, Belgium (bosmandavy@yahoo.com) Joris Elst, Kalmthoutse Steenweg 46, 2990 Wuustwezel, Belgium (joris.elst@dutchbirding.nl)
251 - 253	Flight call identification of White, Pied and Moroccan Wagtail Magnus Robb, Arnoud B van den Berg & The Sound Approach
254 - 256	African Openbill at Luxor, Egypt, in May 2009 Benjamin Steffen Afrikaanse Gaper bij Luxor, Egypte, in mei 2009 Op 26 mei 2009 werd een Afrikaanse Gaper Anastomus lamelligerus waargenomen op Crocodile Island in de Nijlvallei nabij Luxor, Egypte. De determinatie was eenvoudig op grond van de combinatie van typisch formaat en structuur van een ooievaar, geheel donker kleed en de kenmerkende massieve snavel met duidelijke opening tussen de snavelhelften. Sommige details van kleed en rui wezen mogelijk op een onvolwassen vogel. Deze waarnemig betreft de eerste Afrikaanse Gaper voor Egypte en de WP en is aanvaard door de recent opgerichte Egyptian Ornithological Rarities Committee (EORC). De dichtstbijzijnde broedgebieden bevinden zich op c 1000 km afstand in Centraal-Soedan. Benjamin Steffen, Artillerieweg 29, D-26129 Oldenburg, Germany (bensteffen@web.de)
257	Western Palearctic list updates: Denham's Bustard deleted Marcel Haas & Pierre-André Crochet
Trends in systematics
258 - 264	Speciation in shades of grey: the great grey shrike complex Jelmer Poelstra
Corrigenda
265	Corrigenda Redactie Dutch Birding
Aankondigingen & verzoeken / announcements & requests
265	Rarities committee for Egypt
DBA-nieuws
265	Nieuwe voorzitter en medewerkers
WP reports
266 - 276	June–late July 2010 Arnoud B van den Berg & Marcel Haas
Recente meldingen / recent reports
277 - 286	Mei-juni 2010 Roy Slaterus & Vincent van der Spek

Feedback?