Dutch Birding jaargang 39 nummer 5, 2017

Palestijnse Bosuil Strix hadorami is recent van wetenschappelijke naam veranderd na de taxonomische publicaties over deze soort en de verwante Omaanse Uil S butleri van Robb et al (2013, 2016) en Kirwan et al (2015). In dit artikel wordt verslag gedaan van het eerste uitgebreide onderzoek ooit naar de broedbiologie van Palestijnse Bosuil. Deze studie is gebaseerd op waarnemingen bij drie nesten (twee paren) in het noordelijke deel van de Dode Zee-regio in 2015 en 2016. Het artikel presenteert informatie over paarvorming en balts gedurende de periode voor en tijdens het broeden, jachtgedrag en naar het nest gebracht voedsel, analyse van braakballen, broedperiode en ontwikkeling en gedrag van de jongen. Tevens worden waarnemingen en andere informatie die in de loop der jaren door verschillende onderzoekers en waarnemers in Israël werden verzameld, besproken en geïnterpreteerd.

Amir Ben Dov, 11 Itzhaky Street, Petach Tikva 49532, Israel (amir.bendov@gmail.com)

Aviam Atar, Judea Region Manager, Israel National Park Authority, 3 Am Veolamo Street Givat Shaul, Jerusalem 95463, Israel (aviam@npa.org.il)

Erez Baruchi, North Judea Desert and Dead Sea seashore warden, Israel National Park Authority, 3 Am Veolamo Street Givat Shaul, Jerusalem 95463, Israel (erezb@npa.org.il)

Kochav Levi, Kibbutz Mitzpe Shalem, Israel (starlevi71@gmail.com)

Nir Sapir, Department of Evolutionary and Environmental Biology, University of Haifa, 199 Aba Khoushy Avenue, Mount Carmel, 3498838 Haifa, Israel (nirs@sci.haifa.ac.il)

In dit artikel wordt de geslachtsbepaling besproken van Lannervalk Falco biarmicus feldeggii, de ondersoort die voornamelijk in Zuid-Europa voorkomt, oostelijk tot Turkije en Noord­west-Iran. Deze ondersoort staat op de rand van uitsterven: het aantal broedparen loopt gestaag achteruit en de huidige wereldpopulatie wordt thans geschat op niet meer dan 170-230 broedparen.

Informatie over de geslachtsbepaling in de literatuur richt zich voornamelijk op geluid (vrouwtje heeft scherpere en rauwere roep dan mannetje), grootte (vrouwtje is duidelijk groter dan mannetje), koppatroon (bij vrouwtje vager en minder opvallend dan bij mannetje) en borsttekening (zie onder). Enkele van deze en andere verenkleedkenmerken zijn nader onderzocht.

Geslachtsbepaling blijkt alleen goed mogelijk bij volledig adulte vogels en daarom is een juiste leeftijdsbepaling een eerste vereiste. Bij juvenielen en bij onvolwassen vogels in het tweede kalenderjaar tot en met het voorjaar van het derde kalenderjaar (herkenbaar aan de nog aanwezige oude en versleten juveniele buitenste handpen (p10) en de oude en versleten buitenste armpen (s1)) zijn de verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes gering en minder constant.

De twee meest betrouwbare geslachtskenmerken zijn: 1 de tekening op de borst (bij vrouwtjes opvallende en brede vlekking, bij mannetjes veel minder tekening); en 2 de breedte van de zwarte banden ten opzichte van de lichte banden op staartpennen, bovenstaartdekveren en bovenvleugel (bij vrouwtjes zijn de zwarte banden breder dan de lichte en minder scherp afgetekend en contrastrijk dan bij mannetjes); de mannetjes tonen op die veerpartijen daardoor lichter en meer ‘blauwachtig’ dan de donkerdere vrouwtjes. Daarnaast hebben mannetjes meestal minder sterk getekende ondervleugeldekveren met kleinere en smallere donkere vlekken dan vrouwtjes.

Andrea Corso, Via Camastra 10, 96100 Siracusa, Sicily, Italy (zoologywp@gmail.com)

Michele Viganò, Via Ongetta 5, 21010 Germignaga, Varese, Italy (mikivigano@yahoo.com)

Lorenzo Starnini, Via Cavour 71, 06019 Umbertide, Perugia, Italy (lorenzo.starnini@gmail.com)

On 21 October 2016, the first Siberian Accentor Prunella montanella for the Netherlands was found at Maasvlakte, Zuid-Holland. It was present for just one day and seen by a few 100 birders. This observation coincided with the unprecedented influx of this species in Europe in the autumn of 2016, with a few in the winter of 2016/17. A total number of at least 211 individuals were seen in 15 countries; in addition, c 25 reports are still under consideration by the relevant rarities committees (mainly from Finland and Sweden). Before 2016, there were c 32 records in north-western Europe, mainly in Scandinavia.

Jurriën van Deijk, Kraaijenberg 8115, 6601 RL Wijchen, Nederland (jvandeijk@gmail.com)

Jacob Lotz, Bosboom-Toussaintplein 239, 2624 DP Delft, Nederland (jacob.lotz@gmail.com)

Enno B Ebels, Joseph Haydnlaan 4, 3533 AE Utrecht, Nederland (ebels@wxs.nl)