Frédéric Jiguet & Aurélien Audevard, 2016. Éditions Delachaux et Niestlé, Parijs. Softcover, 368 pag. ISNB13 : 978-2603024447. Prijs: € 39.90.

Helaas ben ik de Franse taal niet goed genoeg machtig om de inhoud van het boek helemaal op zijn merites te kunnen beoordelen, maar ik heb het boek dan ook vooral aangeschaft voor de afbeeldingen. Op de cover staat namelijk vermeld dat er meer dan 2.000 foto’s zijn afgedrukt. Ik heb ze niet geteld, maar het zijn er zeker een heleboel! En het maken/uitzoeken van mooie foto’s is Aurélien Audevard wel toevertrouwd. Vele van de beste vogelfoto’s in het tijdschrift Ornithos bijvoorbeeld zijn van zijn hand, en heeft hij ook al prachtige foto’s geleverd voor een Franstalige fotogids over alle vogels van Europa.

Overigens is de eerste auteur (werkzaam bij het Museum National d'Histoire Naturelle in Parijs) zeker ook geen onbekende in de Francofone ornithologie, als veelschrijver van determinatie-artikelen en boeken over de vogels van Frankrijk (en Europa). Daarop afgaande zal het met de inhoud waarschijnlijk ook wel snor zitten, en voor zover ik er met mijn rudimentaire kennis van het Frans iets over kan zeggen ziet het er goed uit. Al zijn er natuurlijk recente voorbeelden van ‘prominenten’ die een (foto-)boek weten te produceren met toch een veelvoud aan slordigheden…

Maar goed, over naar het boek. Niet iedere behandelde soort is zeldzaam in Europa, zoals Gestreepte Strandloper Calidris melanotos of Bladkoning Phylloscopus inornatus, maar aan de andere kant zijn deze bij ons schaarse soorten in andere delen van het continent waarschijnlijk nog wel (erg) zeldzaam. Op zich geen slechte keuze dus om deze soorten toch te benoemen. Maar de bulk van het boek gaat natuurlijk over de echte zeldzaamheden. Alle soorten die minimaal één keer zijn vastgesteld als dwaalgast in Europa komen aan bod. En daarin is het behoorlijk up-to-date: zo staan de Koerdische Tapuit Oenanthe xanthoprymna van Frankrijk en de Deense Steenboszanger P griseolus, beide van afgelopen voorjaar, erin. En dat niet alleen; ook zijn er flink wat soorten in opgenomen die hier nog niet zijn vastgesteld als dwaalgast, maar bij uitzondering wel op zouden kunnen duiken (het gaat daarbij voornamelijk om Amerikaanse zangvogels).

De soortteksten beginnen met een korte samenvatting van de status in Europa, waarbij de zeldzaamste ook wordt vermeld in welke landen de soort is gezien. Hierin is men zeker niet compleet, en vooral ons eigen land wordt nog wel eens vergeten. Dit is op zich geen halszaak, maar een beetje slordig is het wel. Verder zijn de teksten nogal kort en bondig en worden de belangrijkste kenmerken (en evt. ondersoorten) genoemd. Wat (onder)soorten betreft: het boek is daarin behoorlijk progressief te noemen, en waar men een zeldzaamheid toch als ondersoort ziet (bijvoorbeeld bij de kwikstaarten) wordt deze bijna even uitgebreid behandeld als de ‘echte’ soorten.

Maar zoals gezegd zijn de vele foto’s waarschijnlijk het belangrijkste selling point van deze titel. Per soort zijn gemiddeld vijf foto’s afgebeeld (of meer, zoals bij de grote meeuwen), en dan gaat het om de meeste kleden en – waar nodig – ook vluchtfoto’s en de eventuele ondersoorten die van belang zijn. Zelf vind ik de kwaliteit van de foto’s over het algemeen erg goed. Het zijn meestal mooie foto’s, maar ze zijn vooral gekozen om bepaalde kenmerken te kunnen laten zien. Die kenmerken worden vervolgens met streepjes aangeduid, met daarbij een zeer korte uitleg. Met een woordenboek bij de hand kwam ik dan een heel eind. Nieuwe inzichten leverde dat niet op, maar leuk is het wel.

Belangrijk voordeel ten opzichte van andere – recente – fotogidsen, is overigens dat de foto’s zijn afgedrukt op een witte achtergrond (afgezien van de directe omgeving van de betreffende vogel), zodat het boek wat dat betreft een stuk rustiger ‘aanvoelt’ dan bijvoorbeeld de Crossley ID Guides. Nadeel van het boek is dan wellicht de taal, dat zal niet voor iedereen goed leesbaar zijn. Maar zelf vind ik het alleen voor de foto’s al de moeite van de aanschaf waard.

Kortom, voor iedere Dutch Birder die een bepaalde preoccupatie heeft met dwaalgasten – en wie heeft dat nou niet? – is dit boek zeker een leuke aanvulling!

Gert Ottens