Een Kalanderleeuwerik op een Big Day – zoals vorig jaar – kan het nog beter?  

Net als vorig jaar doen wij (Greet Boomhouwer, Hugo Wieleman, Rik van der Starre en Victor Eggenhuizen) weer een Flevo Big Day. Naast die Kalander scoorden we vorig jaar een hoog aantal van 148 soorten waardoor ons doel nu vooral was om het Flevorecord te verbreken. Dat record staat inmiddels al 20 jaar met 150 soorten op de naam van René Alma, Andre van den Berg, Peter Scholten en Kees de Pater. Omdat we achteraf gezien het idee kregen dat 160 soorten er vorig jaar in hadden gezeten starten we ook dit jaar weer met goede moed aan de voorbereidingen. Mede omdat we dit jaar geduchte tegenstanders in de vorm van Frank Haven, Martijn van der Meij en Alwin Borhem hebben. 

Voorbereiding 

De voorbereiding start traditiegetrouw met het ophalen van herinneringen en het smeden van plannen bij Greet thuis onder het genot van een biertje en wat te eten. We verdelen de gebieden en bespreken welke soorten extra aandacht verdienen. Zoals bijna ieder jaar zijn dat de spechtensoorten en soorten die in het verleden voor problemen hebben gezorgd (gek genoeg zijn dat bijvoorbeeld Turkse Tortel, Waterhoen en Ringmus). Vorig jaar lukte Kuifmees al niet meer en ook dit jaar lijkt de soort Flevoland definitief verlaten te hebben. Een aantal soorten zijn echter nog steeds wat makkelijker in de Noordoostpolder te vinden. We kunnen die dus niet buiten beschouwing laten. Verder duikt er ineens een onverwachte IJsduiker op die tot een dag voor de Big Day nog gemeld wordt op waarneming.nl. Verder in het verslag staat deze soort niet beschreven omdat 10 mei helaas de laatste waarneming betrof. En dan zijn er altijd nog de gebruikelijke vraagtekens: blijft er ergens een Middelste Zaagbek hangen en zijn de Fluiters op tijd terug uit het zuiden?

Grauwe Kiekendief

In Flevoland worden Grauwe Kiekendieven jaarlijks nog wel gezien, maar altijd vervaagd op waarneming.nl geplaatst. Om de exacte plek niet teveel prijs te geven noemen we Grauwe Kiekendief meteen als eerste en zal de telling bij 2 beginnen. 

De dag zelf 

We spreken af op een plek in de polder waar we hebben afgesproken onze fietsen neer te zetten zodat we die later op de dag kunnen gebruiken om veel tijd te winnen. Om half twaalf komen we hier samen, maar de eerste twee staan al met een grote glimlach op hun gezicht. Totaal onverwachts zit er een Porseleinhoen te roepen. Een soort die we in de voorbereiding nog helemaal niet hadden en dus meteen een goede opsteker. We moeten nu alleen wel een half uur wachten en lopen vervolgens meteen achter op schema. Maar zoals ieder jaar blaast de wind harder dan de verwachtingen op meerdere weersites en besluiten we het eerste gedeelte van onze route wat om te gooien en een half uur te wachten. Met draaiende motor wordt Porseleinhoen vlak na twaalf uur snel gehoord. 

2. Porseleinhoen 

3. Rietzanger 

4. Knobbelzwaan 

5. Nachtegaal 

6. Meerkoet 

Als we door het Praamweggebied rijden lijkt het wel alsof er een festival aan de gang is zoveel auto’s rijden er rond. Bij de Grote Praambult is het zo druk dat er geen auto meer bij past op de parkeerplaats. Uit nieuwsgierigheid stappen we uit en zien meteen wat al die auto’s hier doen. De lucht is vol verlicht door Noorderlicht. Achteraf blijkt dit voor het eerst in 20 jaar zo goed zichtbaar te zijn in Nederland. We genieten er even kort van, maar rijden dan al snel door, “tijd is soorten!”. 

7. Blauwborst 

8. Sprinkhaanzanger 

9. Bosrietzanger 

10. Kerkuil 

11. Grauwe Gans 

12. Kievit 

Een week voor de Big Day worden de eerste Kwartels gemeld in Flevoland. Een van deze waarnemingen ligt op de al in potlood opgetekende route. Daags voor de Big Day wordt deze melding nog gecheckt door Hugo die meldt dat er minstens 10 moeten zitten op de plek. Mooie opsteker want Kwartel hebben we zeker niet ieder jaar tijdens de Big Day. 

13. Kwartel 

14. Ooievaar 

Wulp is ook een soort die we zeker niet ieder jaar treffen. Maar in de voorbereiding wordt hij nu iedere keer weer terug gevonden en als het goed is broedt er inmiddels ook een paartje op deze plek. Na even wachten roept hij en voor het eerst sinds 2017 staat de soort weer eens op de lijst.  

15. Krakeend 

16. Tafeleend 

17. Kuifeend 

18. Wilde Eend 

19. Wulp 

20. Grote Karekiet 

21. Cetti’s Zanger

Vorig jaar zaten ze nog overal, dit jaar lijken ze allemaal muisstil of zelfs verdwenen. De Bosuilen maken het ons lastig dit jaar. De uil die voorbereid is en een aantal dagen ervoor nog zong laat het vanavond afweten. Omdat de plek die wij vorig jaar hebben bezocht en waar wij toen jonge vogels hoorden, op de route ligt checken we die ook maar even. En met geluk want ook nu roepen er weer juveniele vogels om voer. 

22. Bosuil 

23. Kauw 

24. Waterhoen 

25. Houtduif 

26. Ransuil 

27. Gekraagde Roodstaart 

28. Houtsnip 

29. Kleine Karekiet 

30. Merel 

31. Roek 

32. Roodborst 

Een nieuw gebied, het zorgt altijd voor discussies. We zijn het niet gewend af te wijken van een route die nu al jaren veel soorten oplevert. Maar met een nacht waarin een aantal soorten nog mist en we toch nog wat tijd hebben voor het licht genoeg is voor de rest van de route besluiten we het toch maar te doen. En gelukkig pakte dat goed uit. De laatste twee nachtdoelsoorten (Roerdomp en Waterral) laten zich goed horen en op geluid en een heel klein beetje licht kunnen we al een aantal steltlopers (Bosruiter, Groenpootruiter, Grutto, Tureluur, Scholekster en Bontbekplevier) toevoegen aan de lijst. Ook een enorme slaapplaats van Gele Kwikstaarten is erg leuk. Daar moeten vast nog Engelse en Noordse Kwikstaarten tussen zitten, maar die staan later nog in de route en hier blijven ze verscholen diep in het riet. De Brilduiker die hier al een aantal dagen zat lijkt helaas verdwenen. 

33. Grote Lijster 

34. Bosruiter 

35. Blauwe Reiger 

36. Bergeend 

37. Scholekster 

38. Gele Kwikstaart 

39. Tureluur 

40. Rietgors 

41. Grutto 

42. Winterkoning 

43. Groenpootruiter 

44. Waterral 

45. Roerdomp 

46. Tuinfluiter 

47. Zwartkop 

48. Bontbekplevier 

49. Spreeuw 

50. Fuut 

51. Tjiftjaf 

52. Koolmees 

53. Vink 

54. Zanglijster 

55. Grauwe Vliegenvanger 

56. Pimpelmees 

We rijden richting de Houtribdijk. Onderweg stoppen we eerst nog bij een plek met een Slechtvalken kast. We zien wel wat zitten, maar het is nog net te donker dus we kunnen hem net niet afmaken. Gelukkig hebben we niet veel later nog een plek in de voorbereiding zitten waar Slechtvalk wel lukt. Terwijl we nog staan te kijken naar Grote Zaagbekken die zijn blijven hangen vliegt er een roepende pieper over. Direct na de eerste roep schreeuwt Hugo: “ROODKEELPIEPER!”. Bij het tweede en derde roepje horen we hem allemaal en kunnen we deze toch zeer onverwachte soort toevoegen aan onze daglijst. De laatste roep staat nog nét op de geluidsopname. 

57. Zwarte Kraai 

58. Stormmeeuw 

59. Buizerd 

60. Aalscholver 

61. Huismus 

62. Gaai

63. Zwarte Roodstaart 

64. Fitis 

65. Holenduif 

66. Kleine Mantelmeeuw 

67. Zilvermeeuw 

68. Witte Kwikstaart 

69. Koekoek 

70. Oeverloper 

71. Boerenzwaluw 

72. Zwartkopmeeuw 

73. Sperwer 

74. Putter 

75. Kneu 

76. Oeverzwaluw 

77. Pontische Meeuw 

78. Grasmus 

79. Grote Zaagbek 

80. Grote Zilverreiger 

81. Grote Mantelmeeuw 

82. Roodkeelpieper 

83. Torenvalk 

84. Boompieper 

85. Visdief 

86. Geelpootmeeuw 

87. Heggenmus 

88. Ekster 

89. Braamsluiper 

90. Bruine Kiekendief 

91. Huiszwaluw 

92. Slechtvalk 

Vorig jaar hebben we voor het eerst de Houtribdijk toegevoegd aan de route. Dat beviel erg goed en voor in Flevoland zeldzame steltlopers is het een goede plek. Nu zitten de Reuzensterns die de dag ervoor zaten nog ter plekke. De Steenloper kunnen we helaas niet vinden, net als de Dwergmeeuwen die Hugo de dag ervoor nog had. Wel pikken we nog drie mannetjes Brilduiker op die we eigenlijk nergens anders nog op de planning hebben staan. 

93. Brandgans 

94. Gierzwaluw 

95. Brilduiker 

96. Dwergstern 

97. Kluut 

98. Reuzenstern 

99. Strandplevier 

100. Kolgans 

Kleine Zilverreiger zaten een aantal dagen voor de Big Day massaal op het Trekvogellandje, maar twee dagen voor de Big Day waren ze daar ineens allemaal verdwenen. Rijdend langs de Oostvaardersdijk ziet Victor er ineens scherp tussen het riet op de basaltblokken staan. Niet veel later zien we nog een Dwergmeeuw vliegen en gebeurt bijna hetzelfde als met de Kleine Zilverreiger nu met een paartje Tapuit. De Noordse Kwikstaart zit ook nog op dezelfde plek als twee dagen ervoor. 

101. Kleine Zilverreiger 

102. Lepelaar 

103. Dwergmeeuw 

104. Tapuit 

105. Noordse Kwikstaart 

106. Snor 

107. Matkop 

Vanaf de Praambulten heb je het beste zicht vroeg in de ochtend. De warmtetrillingen vallen bij een warme dag dan nog mee en je hebt de zon in je rug. Vorig jaar hebben we dit gebied dus ook in de ochtend aangedaan en zijn we uiteindelijk veel tijd kwijt geweest door de ontdekking van een Kalanderleeuwerik. Vandaag zit die er niet tussen, maar kunnen we wel (naast nog wat steltlopersoorten) de Wilde Zwaan toevoegen die al jaren verstoppertje met ons speelt tijdens de Big Day. 

108. Groenling 

109. Roodborsttapuit 

110. Pijlstaart 

111. Wintertaling 

112. Slobeend 

113. Bonte Strandloper 

114. Zeearend 

115. Smient 

116. Appelvink 

117. Zwarte Ruiter 

118. Kemphaan 

119. Raaf 

120. Krooneend 

121. Kleine Plevier 

122. Wilde Zwaan 

Voor we wegrijden uit dit gebied checken we of het al warm genoeg is voor de Grauwe Klauwier. Rik vindt hier heel knap een Steltkluut en we horen een IJsvogel roepen. Niet snel erna vindt Hugo een mannetje Grauwe Klauwier in de top van een Meidoorn. 

123. IJsvogel 

124. Steltkluut 

125. Grauwe Klauwier 

Vervolgens rijden we weer terug naar de Noordoostpolder. Door de oostenwind kijken we onderweg veel in de lucht. Vlak voordat we de Noordoostpolder inrijden ziet Hugo een kiekendief vliegen die er heel spannend uit ziet. Een pitstop op de vluchtstrook van een drukke A6 levert helaas niets op; we kunnen de kiek niet meer terug vinden. Hugo baalt hard en denkt dat het weleens een Steppekiekendief geweest zou kunnen zijn. Onderweg kijken we nog of er iemand op de trektelpost van de Kamperhoek staat om deze vogel door te geven. We zien niemand staan dus we rijden snel door en hopen dit snel te vergeten. 

126. Bonte Vliegenvanger 

127. Staartmees 

128. Spotvogel 

129. Boomkruiper 

130. Veldleeuwerik 

131. Graspieper 

132. Turkse Tortel 

133. Goudhaan 

134. Boomklever 

135. Zwarte Mees 

136. Grote Bonte Specht 

Het andere team meldt in de Flevo Alerts Whatsapp groep een Kuifaalscholver bij de Maxima Centrale. Vervelend, want die komt niet meer voor in de route van vandaag. Daarnaast hebben we er vanmorgen al gestaan en vragen we ons af of we wel goed genoeg gecheckt hebben. In ieder geval is al snel duidelijk dat we een omweg moeten gaan inpassen, zeker als de vogel na de melding nog een aantal keer ingevoerd is op waarneming.nl. 

137. Kuifaalscholver 

Kuifaalscholver Phalacrocorax aristotelis (Alwin Borhem)

Terwijl we over een vrijwel lege akker staan te kijken die net gemaaid is het weer de beurt aan Hugo om een klapper te vinden in de vorm van een groepje Bijeneters die ver weg vliegen. We hebben ze al snel allemaal in de kijker en ondanks de afstand horen we het prü-prü toch wel duidelijk. Elkaar high-fives gevend kunnen we het groepje van 8 enige tijd volgen. Niet lang erna rijden we weer en zien we een spannende kiekendief vliegen. Rik heeft hem als eerste in de kijker en roept gelijk “STEPPEKIEK!”. Greet trapt snel op de rem en we springen uit de auto. Een prachtig 2kj mannetje Steppekiekendief draait nog boven de auto om vervolgens in noordwestelijke richting te verdwijnen.  

138. Bijeneter 

139. Havik 

140. Steppekiekendief

Steppekiekendief Circus macrourus (Hugo Wieleman)

De laatste jaren zitten de grootste concentraties van Baardman in Flevoland op de Markerwadden. Daar naartoe gaan op een Big Day vergt teveel tijd dus in de voorbereiding besteden we veel tijd aan deze soort. We hebben een goede plek langs de weg gevonden en treffen daar ook een Ringmus. Dat is extra fijn, want de enige zekere plek is een nestkast in een Almeerse wijk die ons waarschijnlijk ook veel tijd gaat kosten. Die tijd kunnen we nu aan andere soorten besteden. 

141. Ringmus 

142. Baardman 

Langs de randmeren is het altijd opletten op Visarend. Heel onhandig staan er wel her en der wat bossen tussen de N-weg en de randmeren. Tussen de bomen door ziet Victor iets groots flappen. Natuurlijk is Zeearend ook een goede mogelijkheid in deze omgeving, maar dit ziet er toch anders uit en we besluiten een stuk terug te rijden naar een parkeerplaats. Gelukkig pikken we de vogel snel weer op en blijkt het inderdaad een Visarend te zijn. Langzamerhand begint het geloof te komen dat een nieuw record zomaar eens kan gaan gebeuren vandaag. 

143. Wielewaal 

144. Visarend 

145. Zwarte Stern 

Voor Boomvalk geldt dat ze voor een groot deel niet in de Flevopolder te vinden zijn. We proberen een plek die ieder jaar wel goed blijkt te zijn en zien er al snel een vliegen. Geoorde Fuut wordt steeds lastiger en we krijgen steeds meer het idee dat de soort er vandaag niet in zit, omdat de potentiële plekken in de route minder en minder worden. Op een van de laatste plekken vinden we dan toch een paartje dat vrij ver zit. 

146. Boomvalk 

147. Geoorde Fuut 

148. Wespendief 

149. Dodaars 

Nog één soort en we verbreken ons eigen record en evenaren het oude record. We rijden naar een plek waar een Engelse Kwikstaart al een tijdje is blijven hangen. Bij aanrijden zien we de vogel gelukkig al snel en staan we elkaar eigenlijk met ongeloof aan te kijken dat de dag zo goed verloopt. Het is inmiddels 17:30 uur. We hebben dus nog even de tijd voor wat andere soorten die we hebben voorbereid. We rijden dus snel door naar een plekje voor Vuurgoudhaan en als ook die snel begint te zingen is een nieuw record een feit. Uiteraard we willen door, want de dag is zó goed dat het andere team ook wel hoog zal eindigen. We willen het record niet op dezelfde dag meteen door het andere team zien sneuvelen. En de overwinning wederom binnen slepen is ook gewoon heel fijn. 

150. Engelse Kwikstaart 

151. Vuurgoudhaan 

Sinds januari dobbert er een Parelduiker op de Noorderplassen in Almere. Hij wordt alleen steeds minder vaak gezien en sinds half april helemaal niet meer ingevoerd. Het is Rik die er eigenlijk nog wel in gelooft dat hij er gewoon nog kan zitten. Op de Big Day lukt het ons ook gewoon om hem toe te voegen. 

152. Parelduiker 

In Flevoland is de Groene Specht best een zeldzaamheid. Ieder jaar weer worden er tot in het voorjaar Groene Spechten gehoord en ondanks uitvoerige voorbereidingen is het nog niet eerder gelukt een Groene Specht te zien tijdens een Big Day. In de voorbereiding vindt Greet dit jaar echter een spechtennest waar wel heel veel houtschilvers onderliggen. Dat er vaak in die hoek Groene Specht meldingen komen doet vermoeden dat dit weleens om een nest van Groene Specht zou kunnen gaan. We steken er met zijn allen veel tijd in tot Victor op een dag de wisseling van de wacht waarneemt waarbij het vrouwtje het mannetje afwisselt tijdens het broeden. Het kost ons de dag van de Big Day alleen twee bezoeken voor we hem kunnen bijschrijven, maar het is alle energie meer dan waard. 

153. Groene Specht 

154. Zomertaling 

Slot 

Met 154 soorten eindigen we de dag en bellen het andere team. Zij zijn nog niet helemaal klaar en nog op weg naar één doelsoort. Een half uur later bellen ze ons weer en terwijl we de dag doorspreken zien zij hun laatste soort, een heuse Velduil! Die doet wel een beetje pijn, maar als we vervolgens de aantallen naar elkaar uitspreken en wij uiteindelijk gewonnen blijken te hebben blijft alleen het blije gevoel over. Uiteindelijk blijkt de volgende dag dat het andere team één soort vergeten waren op te schrijven en de overwinning dus maar met één soort meer is. Goed dat we dus na het behalen van het record door gegaan zijn. En daarnaast super knap dat het andere team het ook voor elkaar heeft gekregen meer soorten te zien dat het aloude record. Als je onze lijsten vergelijkt valt op dat we beide met de gemiste soorten tot de 167 hadden kunnen komen. Volgens waarneming.nl zijn er op deze dag in Flevoland zelfs 170 soorten gezien. Natuurlijk zijn er op een Big Day altijd soorten die niet lukken, maar er had zeker meer in gezeten. Missers waren onder andere Goudvink, Boomleeuwerik, Temminck’s Strandloper, Steenloper en Middelste Zaagbek. Toch kijken we voldaan terug op een bijzondere dag en zijn we blij eindelijk dat felbegeerde record in handen te hebben inclusief een aantal topsoorten. Op naar volgend jaar!