Wereld-soorten

Een fraaie, relatief recent ontdekte ral, die dankzij warmtebeeldcamera's nu zowaar te vinden is. Wellicht de eerste gepubliceerde foto door een Nederlander? Bijvangst bij de avondwandeling zijn dan Ruddy Kingfisher en Talaud Long-tailed en Short-tailed Melomys (ratten).

De Bush-Hen is daarentegen bijzonder lastig, wat niet geholpen wordt doordat de Pale-vented Bush-Hen alomtegenwoordig is (ook in de restjes oerwoud), dus die bleef heard-only. Die soort lijkt ook nog nooit in het wild gefotografeerd te zijn: het blijft bij "over het pad rennende vogels"...

In augustus 2024 hebben wij, Daniel Benders, Joren van Schie, Hugo Moerman en ikzelf, 22 dagen gevogeld op Irian Jaya (West Papua) en zagen we over de 210 soorten. De trip had ik zelf geregeld met hulp van vrienden, kennissen en lokale contacten via Facebook. We hebben alleen gebruik gemaakt van lokale gidsen die over het algemeen weinig weten van de kleinere soorten. Dat moesten we voornamelijk zelf doen. Met 14 soorten paradijsvogels (incl 2 Manucode's) mogen we niet klagen. Deze Catbird was een mooie bonus die maar kortstondig langskwam op een van de feeders.

Een beetje kleur in de winter van de noordelijke hemisfeer, en de soort (en daarmee ook 3 goed te onderscheiden ondersoorten, waar al lang over gesproken wordt in termen van splitten) ontbrak nog op DB. 

Endangered endemische soort van de Perija Mountains op de grens van Colombia en Venezuela. Tijdens een 11-daagse reis door Noordoost-Colombia naar Santa Marta Mountains, Perija Mountains en Recurve-billed Bushbird Reserve.

Endangered endemische soort van de Perija Mountains op de grens van Colombia en Venezuela. Tijdens een 11-daagse reis door Noordoost-Colombia naar Santa Marta Mountains, Perija Mountains en Recurve-billed Bushbird Reserve.

Deze Peru-Bolivia soort kwam even mooi voor de lens zitten. Eentje die voornamelijk voorkomt in het elfenbos en andere hoge bossige gebieden. Een leuk wist je datje: het genus (Dubusia), waar verder enkel nog Buff-breasted Mountain Tanager in voorkomt, is genoemd naar een Belg met de naam 'du Bus', of vrij vertaald, in het Nederlands, Van Den Bossche. En zo is de cirkel rond :-)  

Deze zeldzame, endemische soort komt maar op een paar plaatsen voor in Argentinie. Wij vonden enkele vogels met name op de overgang van de kale, vlakke randen van de zoutpannen naar de salicornia vegetatie.

Deze imposante arend is endangered volgens Birdlife International. Het habitat van deze soort is de Chaco, droog bos met een veelal doornige, struikachtige ondergroei.

Nauw verwant aan de Solitary Eagle (Buteogallus solitarius) die op grotere hoogte in de Yungas en Andes voorkomt. Deze is overigens ook zeldzaam.

De Chaco Eagle is groter, lichter grijs en heeft een korte kuif.

Samen met mijn broer Frans en Peter de Rouw een maandlang gereisd en gevogeld in centraal en noord-Argentinie. Mooie trip en Argentinie is een heerlijk land om te vogelen. De Ibera Marshes in de provincie Missiones zijn het mecca voor een hele rits savanna seedeaters (9 soorten) waarvan deze Ibera Seedeater wel de zeldzaamste is met een heel klein verspreidingsgebied in dit deel van Argentinie en in het aansluitende Paraquay.

Tijdens onze reis door Argentinië verbleven we twee nachten in San Pedro. We sliepen in een boomhut in een prachtig woud met o.a. boomvarens en Araucaria's. Elke ochtend zag ik een groep van 6-7 Azuurblauwe Gaaien welke hier nu sinds enkele jaren zitten. De soort komt vooral voor in zuidoost Brazilië en lokaal in Misiones in Argentinië. Voor zijn voedsel is hij afhankelijk van de Araucaria. Bossen met Araucaria komen steeds minder voor en in Argentinië is deze soort door verlies van de Araucariabossen enorm afgenomen in aantallen.

In de ochtend was het zien, en vooral horen, van deze soort hier geen probleem. Ze op de foto krijgen wel aangezien ze constant hoog in de boomtoppen verbleven.   

Volwassen Bruine Gent van de ondersoort plotus (Indo-Pacific Brown Booby)  tijdens de Western Pacific Odyssey (WPO) vorig jaar. 

Het nieuwe schip van Heritage Expeditions was niet goed voor zeevogels en zeezoogdieren, ze vermeden het schip grotendeels, maar de 3 tropische genten kwamen wel dichtbij - vaak achter de vliegende vissen aan. 

Het gerucht gaat dat volgend jaar de laatste WPO is (tenzij ze het Atlantic Odyssey model achteraan gaan - en de WPO de komende jaren alsnog organiseren door de toegenomen interesse door het communiceren dat ze gaan stoppen).

Toen ik in 1993 als tiener het boek Rare Birds of Britain and Europe van Ian Lewington kocht, ging er een nieuwe wereld voor me open, met vogelsoorten waarvan ik nog nooit eerder van had gehoord. Inmiddels zijn de Aleoetenstern en Tickell’s Thrush enkele van de weinige soorten uit deze gids waar nog geen moderne WP-herkansing voor is geweest. Tickell’s Thrush is een broedvogel uit de Himalaya, die daar voorkomt in open bossen en tuinen op 1200-2500m, en in de laaglanden van centraal India overwintert. Als ik het goed heb, is het verzamelde exemplaar van 15 oktober 1932 op Helgoland nooit als een hoax/fraudegeval o.i.d. ontmaskerd. Jan van der Laan en ik vonden een mannetje dit voorjaar in Noordoost-India rondom het plasje van de lokale Black-tailed Crake in de buurt van Dirang. Ter inspiratie voor eind oktober/begin november op de Wadden.

Behalve enkele restricted (bvb. Black-backed) en zeer range-restricted soorten (Green-capped, Sira) zitten in het genus Stilpnia enkele soorten met een groter verspreidingsgebied, maar relatief weinig goeie plekken om ze te zien. Straw-backed Tanager wordt vaakst gezien in Noord-Peru (bvb. rond Plataformas, Abra Patricia) waar ssp. caeruleigularis voorkomt, en C-Bolivia waar de nominaat argyrofenges relatief vlot kan gevonden worden. Tussen die twee zones in, gaapt een groot gat waar de soort niet wordt gezien.

Alternatieve naam: Green-throated Tanager

Bijlange niet de beste foto (en ook niet mijn beste) van deze soort, maar wel eentje die het schitterende blauw laat zien, en daarmee goed illustreert waarom dit 1 van de meest aansprekende soorten is van Bolivia (en voor velen ook in de familie van de kolibries). 

Dit was mijn laatste Sunbeam, en ook de laatste van de 4 soorten in het genus (Aglaeactis: aglaos (Grieks) = schitterend, actinos = zonnestraal) die nog ontbrak op DB :-) 

Voor mij pas de tweede keer dat ik deze soort in China tegen kom en dan nu een zingend mannetje terwijl we op zoek waren naar Snowy-Cheeked Laughingthrush. Mijn gids heeft de zang opgenomen maar nog niet geüpload op Xeno Canto. Totaal niet op een roodmus lijkend. Er zijn maar weinig geluidsopnames (2 op HBW) van deze soort maar op HBW staat er ook een van een bekende Belg van China dit jaar. 

In 2008 was het een trek van c. 4 uur vanaf de weg/brug. Nu vanuit San Lorenzo dorp zo'n 2 uur naar boven. Veel boskap, dus de lagere territoria zijn waarschijnlijk 'history'. Een flinke klim omhoog maar zeer de moeite waard als je hem te zien krijgt...

Na 2 juveniele exemplaren eergisteren nu ook een adult gevonden van deze zeldzame stelt.

Naast de voor mij in de wereld nog resterende vijf vogelfamilies stond deze soort al jaren ferm bovenaan mijn top-10 van de lijst van 100 wens-vogels-in-de-wereld, waarvan ik gelukkig sinds 2015 gestaag soorten weet af te strepen. Ooit liep ik in zuid-India een ganse nacht van zingende Sri Lanka Bay Owl naar zingende Sri Lanka Bay Owl zonder er ook maar één in het vizier te krijgen; de soort lukte ook niet in Sri Lanka; bij Sepilok in Sabah, Borneo zong er één (Oriental) langdurig naast de boardwalk die zich vanzelfsprekend ook weigerde te laten zien; bij de Kinabatangan-rivier in Sabah, Borneo werd ik genaaid door de grounduckoo-fluisteraar die me een nacht zoeken in de palmolieplantages beloofde maar die belofte niet nakwam en zelfs dit voorjaar nog zong er één achter onze bungalow in de tuin van de Baan Maka Nature Lodge bij Kaeng Krachan in Thailand die ook niet meewerkte. De verwachtingen waren dus hoog gespannen bij onze eerste poging in Way Kambas, waar gids Hari door velen was aangeprezen als dé Bay Owl-whisperer van de wereld. En jawel hoor, de vogel landde voor onze neus, iets boven ooghoogte, waar ik deze ene foto maakte en vervolgende deze video. De nacht erna, toen vijf van de in totaal zeven medereizigers reeds waren vertrokken en Pieter de Groot Boersma voor het nachtelijk zoogdieren-geweld koos - en ik opnieuw bij Hari een Oriental Bay Owl bovenaan mijn verlanglijstje plaatste liet, je raadt het al, de vogel zich wéér niet zien .... 

Naast de Oriental Bay Owl was deze Marbled Cat (Pardofelis marmorata) op de weg net na zonsondergang een ander hoogtepuntje op 30 juli 2024.

De laatste van de 4 Mountain Toucans die Lieven graag op de site wilde zien. Het betreft de ondersoort occidentalis die voorkomt in west Colombia.

Op verzoek van Lieven ;-)

Op de bergweg PE-28-B van Ollantaytambo naar Huayopata. Met Lennaert Steen en Migeul Lezama van Tanager Tours. 'Roadside-birding' is in Peru fantastisch. Waarbij Manu Road uiteraard het mooiste was.

Een beetje kleur in grijze dagen. Ik dacht dat ik hiermee de laatste van de Mountain Toucans zou kunnen toevoegen op DB, maar na enig zoekwerk blijken Grey-breasted en Black-billed ook nog te ontbreken...! 

Samen met een slordige 600 andere soorten gezien, afgelopen maand, in Bolivia, een land voor de fijnproever van macaws, sunbeams, mountain toucans en hele droge koeken en gebakjes! 

Een adult broedkleed in Churchill 2017

De meest indrukwekkende vogelsoort tijdens onze reis door Oeganda was natuurlijk de Shoebill. We hebben de mazzel gehad dat we twee dagen door het meest kansrijke gebied in Oeganda mochten varen. Beide dagen kwamen we twee keer twee dezelfde vogels tegen. Een schuw en een tam exemplaar. Voor degenen met vaste lenzen onder ons was de schuwe fijn. Voor de kopprofieltjes was de tamme een perfecte kandidaat.

Ons reisverslag en meer foto's zijn te vinden in mijn blog:

https://www.coenvna.nl/2098241_chimpansjezen-door-oeganda

Heerlijke tuinsoort!

Een pas in 2005 ontdekte babbler van kalksteen karstgebergte in uiterste zuiden van China, tegen de grens met Vietnam. Sindsdien net over de gens in Vietnam gevonden.

Pak Thale is een plek waar je als vogelaar geweest moet zijn wanneer je Thailand aandoet. De zoutpannen zijn een waar steltloperparadijs. Tussen grote aantallen Tibetan Sand Plovers, Greater Sand Plovers, Terek Sandpipers, Red-necked Stints, Broad-billed Sandpipers en Great Knots is het zoeken geblazen naar de doelsoorten: Nordmann’s Greenshank, Asian Dowitcher en natuurlijk Spoon-billed Sandpiper! De eerste twee waren makkelijk hier, maar de Spoonie was beduidend lastiger. Anderhalf uur na zonsopkomst, toen het al steeds warmer begon te worden en de eerste warmtetrillingen begonnen te ontstaan, begonnen we hem (met een druk programma voor de rest van de dag voor de boeg) al een beetje te knijpen. Met twee scopes scande we de massa's af. Totdat we, notabene tegelijkertijd op zo'n 50m afstand van elkaar, eindelijk een Spoonie in beeld kregen! De opluchting was groot. Niet veel later zagen we zelfs een tweede vogel op dezelfde zoutpan. Met wat geduld kwam één van de twee vogels uiteindelijk wat dichterbij voor een plaatje. Fantastische soort! Andere doelsoorten zoals Chinese Egret en Far Eastern Curlew lukte ook vrij gemakkelijk. Meer van de reis is hier te lezen!

Een hoogtepunt van een drieweekse vogeltrip in januari 2024 door Thailand samen met Bjorn Alards, Rens Keijsers, Robert van Tiel & Thijs Glastra waren circa tien Turquoise-throated Barbets. De soort is enkele jaren geleden gesplit van Blue-throated Barbet en is alleen bekend op Khao Luang Mountain. Het is daarmee naast Rufous Limestone Babbler de enige endeem voor het land. Meer over deze soort en de rest van de trip is te lezen in het reisverslag.

De lange snavel, lange staart en zeer korte handpenprojectie waren goed te zien bij deze vogel in de beroemde en eenzame Wish Tree. In Nederland is er één geval (1986, geringd, Almere).

Dit najaar een nieuwe vlieg voor Nederland, maar ook een nieuwe vlieg voor Ecuador. Wel een vliegenvanger uit een andere familie trouwens. Voorheen een Peru endeem.

Over het kleed / de leeftijd van de Roetvliegenvanger is nog geen consensus. Goed om hier in mee te nemen is dat de Roetvliegenvanger, net als de Bruine Vliegenvanger, nogal laat van juveniel kleed naar 1e kj ruit. Zoals hier te zien is op deze foto's van hetzelfde exemplaar. De Roetvliegenvangers van IJsland en Noorwegen waren ook nog grotendeels in juveniel kleed in oktober.

Zonder hides zou ik, met mijn relatief slome pocketcamera's, nooit fraaie foto's en video kunnen maken van lastig te fotograferen soorten als spechten (zie bijv ook deze Blond-crested Woodpecker uit Brazilië). Ik was dus erg content met de 2-3 Greater Yellownapes die langdurig voor me poseerden in Thailand; op de foto een mannetje (met gele keel), op de video zowel een man als een vrouwtje (met rode baardstreep). 

Een spectaculaire woestijnsoort (en nieuwe voor de DB gallerij) van een ongelooflijk klein en afgelegen hoekje in Zuid-Australie, wellicht daarom dat ik eigenlijk zelden over deze soort las in de reisverslagen. Ik moest er toch enkele uren voor in het zand liggen, maar zoals jullie in Nederland zeggen: 'Dan heb je ook wat!'

Deze Petrel had ik afgelopen zomer tijdens een familievakantie in Zuid-Afrika. Een opvallende vogel tussen de andere aanwezige White-chinned petrels (Procellaria aequinoctialis) en in het veld dacht ik in eerste instantie meteen aan Spectacled petrel (Procellaria conspicillata)

Echter zou de afwezigheid van een donkere snavelpunt en een pootprojectie Spectacled moeten uitsluiten. In tegenstelling zijn er op het internet verschillende foto’s te vinden waarop Spectacled wél een lichte snavelpunt heeft, en in het boek Oceancic Birds of the World van Steve N. G. Howell en Kirk Zufelt staan meerde foto’s van Spectacled petrels met minder wit op de kop (zoals deze vogel).
Al met al een leerzame vogel die op afstand wel eens voor verwarring zou kunnen zorgen. Meer foto’s zijn hier te vinden.

Een vrij gelokaliseerd voorkomende specht die te vinden is in Iran, Turkmenistan, Afghanistan, Pakistan, noordwest India en de westelijke helft van Nepal. Ik blunderde in Nepal aan tegen dit mannetje dat langdurig voor mijn neus bleef foerageren.

Ik schijn vroeger vaak de frase "Hier kom ik zéker nog een keer terug" geuit te hebben, als ik weer eens op een onwaarschijnlijk gave plek in een ver buitenland aan het vogelen was. Inmiddels ben ik de vijftig gepasseerd en weet ik dat ik niet overal zal kunnen terugkeren. Ik heb evenwel goede herinneringen aan mijn eerste verre buitenlandse reis (buiten de WP), in januari 2001 naar Nepal, samen met Chris Quispel en Hans van der Meulen, omdat eerstgenoemde zo graag Ibisbill wilde zien. Ik ging vooral mee omdat ik 's winters in Nepal kans maakte op Blauwstaart en Goudlijster, soorten waar we ieder najaar in Nederland naar zochten ... maar naast die twee soorten zagen we vooral ook hele gave andere soorten en het was dan ook in Nepal dat mijn voorliefde voor laughingthrushes, fazanten en forktails begon. Chestnut-crowned Laughingthrush was, op de top van Pulchowki Mountain, destijds een van mijn eerste soorten laughingthrush - en ik was dus maar wát blij dat ik recent, na ruim 20 jaar, weer op die berg kon vogelen en opnieuw van deze soort kon genieten. Een langdurig poetsend exemplaar op een paar meter was daarbovenop al helemaal een cadeautje!

Met een groep van minstens 12 exemplaren foeragerend in het bos vlak langs de weg door dit prachtige park; drie exemplaren waarvan dit er een is, tegelijkertijd de weg voor me overstekend en nog eens acht vanuit de uitkijktoren, had ik over het aantal Groene Pauwen deze dag niet te klagen. Ik kwam echter voor de Banteng, een zeldzaam bosrund waarvoor dit park een van de betere plekken is. Tenminste - als ze tenminste het gras vóór de uitkijktoren niet aan het maaien zijn, zoals in mijn geval. De 14e september voor mij dus geen bosrund. Ook de 15e september was het maaien nog hoorbaar vanuit de toren maar tot mijn grote verrassing kwamen er na enkele uren wachten toch zes Bantengs het bos uit lopen, en had ik er nog vier de weg overstekend toen ik het park uit reed.

Het aantal keren dat ik in de afgelopen 40 jaar een havik of sperwer verraste en mooi zittend op korte afstand kon bekijken is op twee handen te tellen. Dit is zo'n beetje de enige keer dat de vogel ook nog eens minutenlang bleef zitten waardoor ik enkele foto's en video kon maken. Ik negeerde de steken op mijn handen - voor een beetje leuk materiaal moet je soms wat muggenjeuk op de koop toe nemen. Totdat ik ineens overál gestoken werd en ik in een mierennest bleek te staan ...

Foto is niet bewerkt of gecropt en gemaakt met Lumix pocketcamera.

Hoewel ik al twee keer eerder in Nepal was (in 2001 en 2002) had ik deze soort nog nooit gezien, de enige endeem van Nepal. Ondertussen zijn de babblers van het genus Turdoides ook nog eens taxonomisch ingedeeld bij de laughingthrushes, de vogelfamilie die ik, naast spechten, het meest fanatiek 'spaar'. Toeval wil voorts dat mijn broertje het plan had opgevat om dit jaar de Manaslu te beklimmen, 8163m hoog en gelegen in Nepal - dus ik was er snel bij om hem ter plekke uit te zwaaien en een gedegen poging te doen voor de Spiny Babbler. De soort is beperkt tot de Kathmandu Valley en iets ten westen daarvan. Ik had echter niet kunnen bevroeden dat ik deze 'skulky' soort op de eerste volle dag in Nepal zó goed te zien zou krijgen en dat ik zelfs zo'n zeven minuten video van een zingend en poetsend paartje kon maken en daarnaast enkele plaatjes en geluidsopnamen! Dit alles dankzij lokale gids Krrishna Thapa.

Een lastige soort die ik al vaak had gedipt, nu eindelijk gelukt. En hoe! Een familiegroepje foeragerend in een gully tussen de reuzenbomen. Helaas was dit mannetje flink aan het ruien waardoor hij de prachtige pluimen op het voorhoofd miste.

Halverwege de jaren '90 bezocht ik een kleine reigerkolonie bij Sakeo. Naast de gebruikelijke soorten zaten hier de laatste twee broedpaartjes Oriental Darters voor Thailand.

Tijdens een 5 uur durende boottocht over het meer Bueng Boraphet telde ik minimaal 150 Oriental Darters. Tegenwoordig zit hier de grootste kolonie van Thailand met ruim 500 broedparen. Het gaat dus een stuk beter met deze soort. 

Leuke vergelijking tussen een best moeilijk duo wanneer je de snavels wegdenkt (hier dus het geval): vrouw-type Blauwvleugeltaling (voorgrond) met een vrouwt-type Kaneeltaling (achtergrond). Wel goed om deze twee uit elkaar te houden nu het aantal gevallen niet-mannetjes toch toeneemt in West-Europa. Gevallen van Kaneeltaling worden alsnog niet serieus genomen in Europa, maar of dat terecht is betwijfel ik soms...

Hier een andere, wat toonbaarder foto van hetzelfde adulte vrouwtje dat er plezier in schepte vooral áchter de hide te foerageren. Andere hoogtepunten van deze 3+ weken in Sumatra waren de Oriental Bay Owl, Sumatran Woodpecker, Sumatran Laughingthrush, Aceh Bulbul, Sumatran en Rusty-breasted Wren Babbler, Sumatran, Large, Sunda en Gould's Frogmouth, Malaysian Honeyguide en natuurlijk met stip op één de Sumatran Ground Cuckoo en Binturong (op dezelfde dag)! We scoorden ook lekker op (andere) 'nacht'soorten zoals Salvadori's en Bonaparte's Nightjar, Reddish Scops Owl, Sunda Owlet en Buffy Fish Owl. Insect of the trip for me was this Parasite Fly - also found at Danau Kaco, the site for the Ground Cuckoo and Binturong.

Tijdens een pelagic vanuit San Diego zagen we minimaal 9 Black-footed Albatross en een bonus Laysan. Ook geweldige aantallen stormvogeltjes verspreid over 3 soorten en 4 Craveri's Murrelets.