Wereld-soorten

We hadden door een verandering van het schema van de veerboten maar 2.5 uur daglicht op Wangi-wangi, dus de warmtekijkers moesten het werk weer doen.

Deze vrij waanzinnige, recent beschreven brilvogel werd al snel gevonden. De minder indrukwekkende Tukangbesi Sunbird en Wakatobi White-eye volgden. Overigens hadden we ze bij daglicht ook zo gevonden. Alleen voor het lokale, geïsoleerde taxon pererratum van North Moluccan Cicadabird hadden we echt te weinig tijd.

De veerboot vertrekt vanuit Kendari, waar de volstrekt onindrukwekkende Sulawesi (Kendari, Pale-bellied) White-eye makkelijk te vinden was.

Vanaf de veerboot leuke aantallen Potvis en de eerste waarneming van Heinroth's Shearwater voor dit stuk zee (bij Taliabu zagen we er meer).

Een van mijn meest gewenste soorten van onze trip was, naast de pennant-winged nightjar, de Pel's fishing owl. Daarvoor hadden we twee overnachtingen bij Max van Waasdijk in Hoedspruit geboekt, omdat de soort nog wel eens in zijn tuin wil zitten en anders wel heel dichtbij zijn tuin.

Jammer genoeg zat de soort niet in z'n tuin, maar moesten we er wel wat voor gaan. Maar het is wel gelukt! Max ontdekte de vogel aan de andere kant van de rivier en de vogel liet zich precies zien in een kleine opening in het kronendak. Binnen een minuut na ontdekking kroop de vogel verder het kronendak in en was onzichtbaar, maar ik stond te trillen van opwinding. Wat een geweldige vogel!

Verder hadden we ook nog een mooie trip naar de Blyde River canyon geboekt met de nodige fijne soorten, waaronder; mountain wagtail, African finfoot, halfcollared en African pygmy kingfisher, scaly-throated honeyguide, red-capped robin-chats an als klapper ontdekte ik nog een overvliegende taita falcon! Die is nog veel zeldzamer dan de uil, maar de foto's van de uil zijn in ieder geval wel gelukt.

Deze soort is in Zuid Afrika eigenlijk alleen maar te vinden in het uiterste noorden van het Kruger NP. Doordat deze soort hoog op mijn wensenlijst stond, hebben we al ver van te voren de overnachtingen en een sunset-drive geboekt. We zaten al laat in het seizoen, maar de gids vertelde ons dat de vogel de avond ervoor nog gezien was, dus dat stemde hoopvol. We zijn naar de plek gereden en toen begon het wachten. Toen het al bijna donker was, kwam daar ineens de vogel laag langs de auto vliegen. We mochten de auto uit, onder begeleiding van de gids die gewapend was, en zijn naar de plek gelopen waar de vogel heen was gevlogen. Ineens hoorden we de vogel roepen en toen kwam hij op 2-3 meter boven ons vliegen.

De vogel kwam een aantal keren langs en op goed geluk heb ik een paar foto's gemaakt met ISO 65.000 en een sluitertijd van 1/250. Gelukkig zag ik wel iets staan op het camerascherm, maar veel kon het niet zijn. Thuis wat bezig geweest met photoshop en ik kreeg er nog wel wat herkenbaars uit. Lennart Verheuvel heeft voor mij de foto's nog eens onder handen genomen en ik ben erg blij met het resultaat.

Ontdekt door lokale gids Darson en met enige inspanning vanuit een schuiltent te zien in en rond een beekje net buiten Luwuk. Het kan een paar dagen duren, maar wij hadden hem (gelukkig!) na een uur of twee in beeld en een uurtje later op de foto. Hij maakte een fladderende sprong over de beek en ving twee zoetwaterkrabben.

Op dezelfde plek zat ook een paartje Rufous-throated Flycatchers, een soort die op het reguliere circuit na de teloorgang van Kamarora (Lore Lindu) nauwelijks meer gezien wordt.  

Deze brilvogel met geinige koptekening werd blijkbaar op Eerste Kerstdag 1999 ontdekt, dus we waren net te vroeg om het 25-jarige jubileum te vieren. Hij bleek zelfs in de hitte van de late morgen makkelijk te vinden in restjes nog niet door de nijvere eilandbewoners in palm- of kruidnagelplantage omgezette oorspronkelijke vegetatie.

Vanwege golfslag en weer konden we pas 's morgens (met een gecharterde boot) naar het eiland varen, maar binnen 12 uur hadden we de endemen gezien. Een niet geïdentificeerde roep (een herhaald "dzjiep") van een in de avond rondvliegende vogel doet me wel het ergste vrezen!

Timor-Leste wordt maar nauwelijks bezocht door vogelaars. Als iemand al op het eiland komt is het doorgaans op West-Timor want dat is een stuk makkelijker te combineren met vogels kijken op andere eilanden van Indonesië. De meeste endemen zijn op West-Timor ook wel te zien. Ik ging hoofdzakelijk naar Timor-Leste om blauwe vinvissen onder water te kunnen zien en te fotograferen (zie mijn website voor meer).

Hoewel verreweg de meeste tijd ging zitten in het zoeken naar blauwe vinvissen probeerde ik ook zoveel mogelijk vogels te zien. Van een lokale vogelaar kreeg ik een tip voor een plek voor een van de betere endemen: Timor Sparrow. Aan het einde van mijn reis had ik eindelijk een gaatje gevonden om erheen te gaan. Een taxi bracht mij het onverharde bergweggetje op met nog anderhalf uur daglicht resterend. Soms zit het echter mee en dat gebeurde toen deze vogels al binnen een kwartier over mij heen vlogen. Daarna heb ik geen Timor Sparrow meer gezien.

Timor-Leste kan zeker interessant zijn om vogels te kijken. Jose Texeira (die mij de tip gaf voor de Timor Sparrow) is bezig om een vogeltour op te zetten op het eiland. Het is stiekem nog behoorlijk groot ondanks dat het dus maar de helft is van het eiland Timor. Helaas is de soort die écht alleen nog maar op Oost-Timor te doen is, Timor Green Pigeon, ook op Oost-Timor al een paar jaar niet meer door vogelaars gezien. Die is stilletjes op weg naar de uitgang. Wel is er nog geschikt habitat over en ik kan me niet voorstellen dat de localo's er in geslaagd zijn om ze écht allemaal al op te eten. Maar als je die heel graag wilt zien dan helpt lang wachten waarschijnlijk niet mee.

Lang niet zo fraai als de Red-and-black Thrush, maar dit taxon is pas in 2020 beschreven en werd daarna zelden gezien.

In de recente megasplit van de Island Thrushes is dit taxon niet getest. Hij zou dus ook bij Wallacean Island Thrush (met taxa op Sulawesi en Timor) kunnen belanden, wat biogeografisch wellicht logischer is.

De eerste geluidsopname (van de roep) in handen van Amran, onze "hulpgids" op de Sula-Eilanden bleek effectief: in totaal zagen we drie vogels. Op dezelfde plek liet ook de Taliabu Bush Warbler zich fraai zien.

Het is 11 uur (in twee dagen) door modder en varens al vogelend naar boven ploeteren. We hadden geluk dat het in het laagland "koel" en niet zonnig was en het vier dagen niet regende. De accommodatie halverwege is acceptabel. De lokale bevolking weet de portemonnee van de vogelaars op waarde te schatten en maakt er een leuk uitje van.

Dit vrouwtje Shortwing fotografeerde Tang Jun en ik tien jaar geleden tijdens een China trip. Toen bestond er een soort de White-browed Shortwing Brachypteres montana. Echter enkele jaren geleden is deze soort in tweeën gesplitst. Volgens mij is dit een vrouwtje Himalayan, een soort die ik ook in noord oost India (Eagle’s Nest) in 2011 zag. De veel er op gelijkende Chinese Shortwing zag ik dit voorjaar nieuw in Labahe N.P. China. Indien iemand een andere mening heeft, laat maar komen.

De moderne vogelaar in de tropen slaapt overdag (te heet), om 's avonds met de warmtekijker op stap te gaan. Zo vind je vogels die overdag verstoppertje spelen, zoals deze fijne lijster.

De laatste van mijn serie foto's die nog niet in de DB-database stonden, is mijn Topsoort van de Trip (en van het Jaar trouwens): de illustere White-headed Robin-Chat. 
Het was een flinke tijd zoeken, nadat we ze al wel hoorden roepen (maar dat tel ik niet, en al helemaal niet bij zo'n Mega). Uiteindelijk op verschillende plekken een paar keer één of twee vogels kort gezien - op het eind nog samen met een African Broadbill, een andere lifer die ik al lang zocht.
Dit zijn van die vogelmomenten die je nooit meer vergeet.

Zoals altijd met de Greenbuls in de Afrikaanse tropen, was het weer lastig om ter plekke de vogel direct te determineren. Gelukkig bieden foto's vaak uitkomst, en was het Falkenstein's, die ik nog niet eerder zag. Wordt ook wel eens Yellow-necked Greenbul genoemd. Ook deze op de al eerder genoemde en voor ons zo vruchtbare Peer.

Een schaarse maar prachtige Wever die verspreid in Angola, Gabon en de Congo's leeft en niet vaak wordt gezien. Pure mazzel dus dat wij hem op de flanken van Mt. Moco ineens mooi zagen zitten!

Endemische Muisvogel van Angola, op meerdere plekken gezien, maar meestal vrij schuw. Leuk om te zien hoe ze op papegaaiachtige wijze aan takken hangen en eten. Ook deze stond blijkbaar nog niet in de database.

Nederlandse naam is Botswana Trap.

Een kleine megascops met een sprekend gezichtje. Vervangt Cinnamon Screech-Owl met wellicht de Maranon als scheidingslijn. Verder is het 1 van de weinige megascops met donkere ogen. Eerder naar gezocht in C-Peru maar toen niet gevonden, wellicht (met dank aan de wazige waarnemingen op o.m. Ebird) zoekende op de verkeerde plek. Behalve het feit dat we nu wel op een goede plek zochten, speelde het gebruik van een warmtekijker wellicht een niet te onderschatten rol in het vinden van het beestje. 

Normaal niet zo'n voorstander van een opname waar niet de hele vogel op staat. Maar dit exemplaar was van heel dichtbij precies zichtbaar in een window van de vegetatie en ik kon niet naar links, rechts of naar achteren. Het kenmerkende koppatroon is wel goed te zien.

Overigens het enige beest dat we zagen. Deze soort met een klein verspreidingsgebied in Noord-west Argentinie en Bolvia is tegenwoordig goed beschermd in een aantal natuurgebieden zoals Yala en Calilegua N.P.

De nationale vogel van Angola! 
Zag er daar een handjevol, samen met twee Ross's Turaco, in een boom. Her en der in het land gezien, maar erg lastig te fotograferen. 
Foto beetje opgelicht; die ochtend was erg grauw door mist en smog van alomtegenwoordige bushfires.

In hetzelfde bosje als de Bocage's Akalat (e.v.a.).
Vers gesplitst van Yellow-throated Greenbul, die voortaan als Yellow-gorgeted Greenbul door het leven gaat. Die laatste zag ik in Gambia en Senegal, en deze nieuwe soort had inderdaad geen gele maar een vale keel. Meermaals in het land gezien.

Deze subsoort wordt door het IOC mogelijk gesplitst en heet dan Pale-throated Barbet, een endemische soort voor Angola. Birdlife ziet hem al als soort.

Hij zag er ook best anders uit dan de Naked-faced Barbets die ik in Ghana en Ivoorkust zag: de keel was inderdaad veel lichter, net als de onderzijde, en hij had een veel korter pluimpje (nasal tuft) onder de snavel.
Mooi kunnen zien op De Peer, waar wij talloze vogels zagen eten.

Na een snikhete wandeling op de berg, even onder een handvol bomen pauze gehouden. De enige vier 'echte' grote bomen in de wijde omtrek... Daaronder stonden rijen stekjes van bomen voor een herbeplantingsproject, en er stroomde een klein beekje. Dus een magneet voor vogels. Een paartje Bocage's Akalat kwam vlakbij ons zitten, nieuwsgierig kijkend, fouragerend, als een vliegenvanger telkens op hetzelfde takje landend. Magisch om van zo dichtbij te zien!

Uiterst deprimerende vogeldag, als de kettingzagen om je heen het tweede deel van de naam Kumbira Forest aan stukken zagen...
Gelukkig nog wel een paar leuke lifers gezien, hoewel de echte knaller-endemen helaas voor ons onzichtbaar bleven (als ze überhaupt nog leven). Niet vreemd, als je de drukte en vernietiging op en langs het pad in ogenschouw neemt.
Deze brilvogel is recent gesplitst van de Northern Yellow, vandaar waarschijnlijk dat hij nog niet in deze galerij stond. 

Meermaals gezien in het land, de eerste bij de Pedras Negras. Deze kwam een tijdje best dichtbij om ons heen zitten op Mount Moco, toen we tegen de hitte schuilden in één van de weinige bosjes die nog overeind staan...

Na een hele ochtend de fraaie rotsen van Tundavala afgespeurd te hebben, en een hoop frustratie (wel de vogel horen, maar niet zien), probeerden we het aan het eind van de dag nog eens. 
We splitsten ons op in twee groepjes van twee. De zang echode door de kloof en ineens zagen wij tweeën de Cave Chat vlakbij ons op een rots zitten. Door mijn gezwaai en zo zacht mogelijk hard roepen naar de anderen, vloog de vogel echter weer weg.
Gelukkig voor de anderen (en ons!) kwam hij prachtig op een uitstekend stuk rots pal onder ons zitten. Wat een dag, wat een topsoort!
NB: het is net geen endeem, want wordt soms ook in Noord-Namibië gezien. Maakt hem niet minder gaaf!

Ik was er nog niet eerder in geslaagd er eentje te zien, maar die ochtend vlogen er meerdere rond. Dit is zo een beetje full-frame maar door mijn handigheid heb ik de grootte (<5MB) maar gelijk ook de beeldkwaliteit gevoelig lager gekregen! Verder op deze plek ook een mogelijke Unicolored Thrush, maar enkel gehoord (en dat telt niet voor zulk een mooie vogel). 

We zagen in dit gebied maar liefst 9 Sporophila seedeaters wat toch wel uniek is. Deze zeldzame Marsh Seedeater is wel een van de kleurrijkste.

Dit voorjaar heb ik een twee weekse cleanup trip gedaan voor resterende Chinese holarctische soorten en deze soort was misschien wel het vlaggenschip ervan na het zien van de twee andere belangrijke nachtegalen jaren geleden. Op deze plek “blunderde” we eigenlijk al vroeg in de trip tegen drie zingende mannetjes aan waarvan er twee heel dicht hoorbaar tegen elkaar in zongen. Eén liet zich daarbij geweldig zien. 

Een heel apart roofvogeltje in de Chaco van Argentinie en een klein gedeelte van Bolivia. Zo apart dat het ook in zijn eigen monotypisch genus is geplaatst. Voorkomen en gedrag deed mij denken aan de White-rumped Falcon van Azie. 

Een fraaie, relatief recent ontdekte ral, die dankzij warmtebeeldcamera's nu zowaar te vinden is. Wellicht de eerste gepubliceerde foto door een Nederlander? Bijvangst bij de avondwandeling zijn dan Ruddy Kingfisher en Talaud Long-tailed en Short-tailed Melomys (ratten).

De Bush-Hen is daarentegen bijzonder lastig, wat niet geholpen wordt doordat de Pale-vented Bush-Hen alomtegenwoordig is (ook in de restjes oerwoud), dus die bleef heard-only. Die soort lijkt ook nog nooit in het wild gefotografeerd te zijn: het blijft bij "over het pad rennende vogels"...

In augustus 2024 hebben wij, Daniel Benders, Joren van Schie, Hugo Moerman en ikzelf, 22 dagen gevogeld op Irian Jaya (West Papua) en zagen we over de 210 soorten. De trip had ik zelf geregeld met hulp van vrienden, kennissen en lokale contacten via Facebook. We hebben alleen gebruik gemaakt van lokale gidsen die over het algemeen weinig weten van de kleinere soorten. Dat moesten we voornamelijk zelf doen. Met 14 soorten paradijsvogels (incl 2 Manucode's) mogen we niet klagen. Deze Catbird was een mooie bonus die maar kortstondig langskwam op een van de feeders.

Een beetje kleur in de winter van de noordelijke hemisfeer, en de soort (en daarmee ook 3 goed te onderscheiden ondersoorten, waar al lang over gesproken wordt in termen van splitten) ontbrak nog op DB. 

Endangered endemische soort van de Perija Mountains op de grens van Colombia en Venezuela. Tijdens een 11-daagse reis door Noordoost-Colombia naar Santa Marta Mountains, Perija Mountains en Recurve-billed Bushbird Reserve.

Endangered endemische soort van de Perija Mountains op de grens van Colombia en Venezuela. Tijdens een 11-daagse reis door Noordoost-Colombia naar Santa Marta Mountains, Perija Mountains en Recurve-billed Bushbird Reserve.

Deze Peru-Bolivia soort kwam even mooi voor de lens zitten. Eentje die voornamelijk voorkomt in het elfenbos en andere hoge bossige gebieden. Een leuk wist je datje: het genus (Dubusia), waar verder enkel nog Buff-breasted Mountain Tanager in voorkomt, is genoemd naar een Belg met de naam 'du Bus', of vrij vertaald, in het Nederlands, Van Den Bossche. En zo is de cirkel rond :-)  

Deze zeldzame, endemische soort komt maar op een paar plaatsen voor in Argentinie. Wij vonden enkele vogels met name op de overgang van de kale, vlakke randen van de zoutpannen naar de salicornia vegetatie.

Deze imposante arend is endangered volgens Birdlife International. Het habitat van deze soort is de Chaco, droog bos met een veelal doornige, struikachtige ondergroei.

Nauw verwant aan de Solitary Eagle (Buteogallus solitarius) die op grotere hoogte in de Yungas en Andes voorkomt. Deze is overigens ook zeldzaam.

De Chaco Eagle is groter, lichter grijs en heeft een korte kuif.

Samen met mijn broer Frans en Peter de Rouw een maandlang gereisd en gevogeld in centraal en noord-Argentinie. Mooie trip en Argentinie is een heerlijk land om te vogelen. De Ibera Marshes in de provincie Missiones zijn het mecca voor een hele rits savanna seedeaters (9 soorten) waarvan deze Ibera Seedeater wel de zeldzaamste is met een heel klein verspreidingsgebied in dit deel van Argentinie en in het aansluitende Paraquay.

Tijdens onze reis door Argentinië verbleven we twee nachten in San Pedro. We sliepen in een boomhut in een prachtig woud met o.a. boomvarens en Araucaria's. Elke ochtend zag ik een groep van 6-7 Azuurblauwe Gaaien welke hier nu sinds enkele jaren zitten. De soort komt vooral voor in zuidoost Brazilië en lokaal in Misiones in Argentinië. Voor zijn voedsel is hij afhankelijk van de Araucaria. Bossen met Araucaria komen steeds minder voor en in Argentinië is deze soort door verlies van de Araucariabossen enorm afgenomen in aantallen.

In de ochtend was het zien, en vooral horen, van deze soort hier geen probleem. Ze op de foto krijgen wel aangezien ze constant hoog in de boomtoppen verbleven.   

Volwassen Bruine Gent van de ondersoort plotus (Indo-Pacific Brown Booby)  tijdens de Western Pacific Odyssey (WPO) vorig jaar. 

Het nieuwe schip van Heritage Expeditions was niet goed voor zeevogels en zeezoogdieren, ze vermeden het schip grotendeels, maar de 3 tropische genten kwamen wel dichtbij - vaak achter de vliegende vissen aan. 

Het gerucht gaat dat volgend jaar de laatste WPO is (tenzij ze het Atlantic Odyssey model achteraan gaan - en de WPO de komende jaren alsnog organiseren door de toegenomen interesse door het communiceren dat ze gaan stoppen).

Toen ik in 1993 als tiener het boek Rare Birds of Britain and Europe van Ian Lewington kocht, ging er een nieuwe wereld voor me open, met vogelsoorten waarvan ik nog nooit eerder van had gehoord. Inmiddels zijn de Aleoetenstern en Tickell’s Thrush enkele van de weinige soorten uit deze gids waar nog geen moderne WP-herkansing voor is geweest. Tickell’s Thrush is een broedvogel uit de Himalaya, die daar voorkomt in open bossen en tuinen op 1200-2500m, en in de laaglanden van centraal India overwintert. Als ik het goed heb, is het verzamelde exemplaar van 15 oktober 1932 op Helgoland nooit als een hoax/fraudegeval o.i.d. ontmaskerd. Jan van der Laan en ik vonden een mannetje dit voorjaar in Noordoost-India rondom het plasje van de lokale Black-tailed Crake in de buurt van Dirang. Ter inspiratie voor eind oktober/begin november op de Wadden.

Behalve enkele restricted (bvb. Black-backed) en zeer range-restricted soorten (Green-capped, Sira) zitten in het genus Stilpnia enkele soorten met een groter verspreidingsgebied, maar relatief weinig goeie plekken om ze te zien. Straw-backed Tanager wordt vaakst gezien in Noord-Peru (bvb. rond Plataformas, Abra Patricia) waar ssp. caeruleigularis voorkomt, en C-Bolivia waar de nominaat argyrofenges relatief vlot kan gevonden worden. Tussen die twee zones in, gaapt een groot gat waar de soort niet wordt gezien.

Alternatieve naam: Green-throated Tanager

Bijlange niet de beste foto (en ook niet mijn beste) van deze soort, maar wel eentje die het schitterende blauw laat zien, en daarmee goed illustreert waarom dit 1 van de meest aansprekende soorten is van Bolivia (en voor velen ook in de familie van de kolibries). 

Dit was mijn laatste Sunbeam, en ook de laatste van de 4 soorten in het genus (Aglaeactis: aglaos (Grieks) = schitterend, actinos = zonnestraal) die nog ontbrak op DB :-) 

Voor mij pas de tweede keer dat ik deze soort in China tegen kom en dan nu een zingend mannetje terwijl we op zoek waren naar Snowy-Cheeked Laughingthrush. Mijn gids heeft de zang opgenomen maar nog niet geüpload op Xeno Canto. Totaal niet op een roodmus lijkend. Er zijn maar weinig geluidsopnames (2 op HBW) van deze soort maar op HBW staat er ook een van een bekende Belg van China dit jaar. 

In 2008 was het een trek van c. 4 uur vanaf de weg/brug. Nu vanuit San Lorenzo dorp zo'n 2 uur naar boven. Veel boskap, dus de lagere territoria zijn waarschijnlijk 'history'. Een flinke klim omhoog maar zeer de moeite waard als je hem te zien krijgt...

Na 2 juveniele exemplaren eergisteren nu ook een adult gevonden van deze zeldzame stelt.