Kolgans

Anser albifrons · Greater White-fronted Goose

Datum	23 January 2014
Locatie	Wieringen
Fotograaf	Fred Visscher
Bekeken	8837 ×
	Reactie over deze kol van Leo van den Bergh hieronder; Wat me wel opvalt, is dat de begeleidende kolgans ook een erg forse vogel is, die mij bij de eerste aanblik eerder aan frontalis dan aan albifrons deed denken. Dat kan natuurlijk maar zo, want al deze rieten komen van behoorlijk ver oostelijk in Siberië en kunnen best in de Lenadelta ruien. En dat is in de range van frontalis, die ik vaker in ons land tegenkom maar die door geen enkele vogelaar herkend wordt. Als je echter goed kijkt dan zie je dat deze vermoedelijk 3e jaars vogel een opmerkelijk kleine kol en helemaal geen buikstreeptekening heeft. En dat zijn, samen met het grote formaat en de lange snavel nou juist dé kenmerken van de vorm A.a.gambelli, die in de taiga van het noordwesten van Canada en Alaska broedt! Ook allerminst onlogisch dus dat zulke ganzen in Noordoost Siberië kunnen ruien (of voor mijn part ook broeden) en zich daar dan aansluiten bij de nominaat albifrons die naar onze streken komt. Maar er is nog een andere mogelijkheid, namelijk die van de vorm A.a.elgasi, die exclusief in de taiga van ZW Alaska broedt en dus nog makkelijker in Siberië en via die route in Europa kan opduiken. Samen met gambelli (ca 10.000 vogels) overwintert deze kleine populatie van maximaal een paar duizend vogels in de afschotlustige VS, waar geen enkele jager in staat is om hen van de veel talrijkere frontalis te onderscheiden. Een gans is een gans en ze smaken allemaal hetzelfde. En dus wordt er gewoon op alle whitefronteds gejaagd! Hoe dan ook, hier lijkt me duidelijk sprake van een nieuwe Kolgansondersoort voor de Nederlandse avifauna. Iets om te publiceren zou ik zeggen. Het blijft dus zaak om heel goed op de ganzen te letten en zoveel mogelijk beeldmateriaal te verzamelen. Dan ben ik benieuwd wat er nog meer op het tableau komt! Zie voor meer foto's van deze kol; http://waarneming.nl/waarneming/view/81493617

Discussie

Fred Visscher
· 1 February 2014 09:09

Op 30-1 had ik ook nog een opvallende Kolgans, zie hier; http://waarneming.nl/waar... en nogmaals het linkje van de vogel die hierboven in beeld; http://waarneming.nl/waar...

Albert de Jong
· 1 February 2014 18:53, gewijzigd 1 February 2014 18:54

Over de vogel in je tweede post: ik vind frontalis een interessante suggestie, maar durf zeker niet zover te gaan als Leo van den Bergh zonder keiharde ringgegevens. Heb je hybride toendra x kolgans ook overwogen? Die hybrides duiken geregeld op en dat is niet heel erg verwonderlijk: beide ansersoorten broeden in hetzelfde habitat en hebben deels dezelfde ecologie. Ik zie elke winter wel een of twee toendra's die een paarband hebben met een kolgans. Jouw vogel is groot, heeft -voor zover ik kan zien- geen buikstreping en best lichte zomen aan de dekveren. PieterGeert Gelderblom heeft er twee blogs over geschreven: http://birdingwageningen.... Wat betreft de vogel op de foto hierboven: volgens mij kan dit net zo goed een 2kj zijn. 3kj's hebben bij uitzondering een zwarte snavelpunt en een witte bles krijgen 2kj's ook al. Behalve dat de vogel al een aardige vetscore heeft zie ik er niets geks aan.

Fred Visscher
· 1 February 2014 19:41

Het was Leo zelf die mij op deze vogel attendeerde (vogel hierboven op de foto). Vervolgens viel mij de grootte op en tevens de indruk van de gehele kopvorm met wat lange snavel, duidelijk anders dan b.v. bij deze jonge vogels; http://waarneming.nl/waar... Had ik dit ex los ingevoerd op waarneming dan had ik hem als 2kj ingevoerd, puur omdat ik zelf een volwassen uiterlijk zou verwachten in een derde kalenderjaar. Hybride mogelijkheid van die andere vogel heb ik niet overwogen, ik zal me er eens in gaan verdiepen!

Rob Halff
· 1 February 2014 19:51, gewijzigd 1 February 2014 20:12

De ganzen discussie's barsten weer los. Zal de winter dan nu eindelijk begonnen zijn!? Fijn, eindelijk een beetje rust ;)

Fred Visscher
· 1 February 2014 19:59

Wie de gans niet eert Rob..... @ Albert; Ik heb de blogs gelezen, moet zeggen dat ik na het zien van de foto's samen met de tekst, dat zeker als een prima mogelijkheid zie voor de vogel van de link.

Jan Hein van Steenis
· 1 February 2014 20:51, gewijzigd 1 February 2014 20:51

Geinig, die hybriden. Een betere kennis van het uiterlijk van de Amerikaanse kolganzen zou welkom zijn... De taxonomie was een zootje: dat is met dit artikel slechts deels opgelost. Het lijkt er wel op dat de "grote" Amerikaanse kolganzen (incl. elgasi) lange snavels en dunne nekken hebben, zie bv. de (helaas al wat oudere) website van Martin Reid of Tagging Tule Geese. Maar wat zijn de Oost-Siberische Kolganzen nu precies? En kunnen die er zo uitzien als de vogel op de foto?

Albert de Jong
· 1 February 2014 22:49, gewijzigd 11 February 2014 15:59

Hoi Jan-Hein, In het stuk van Banks mis ik een plaatje, dat staat wel in de robuuste studie van Ely et al Ze noemen alle palearctische kolganzen 'albifrons', waarbinnen een cline van west naar oost loopt. Oost-Siberische kolganzen zijn groter, maar hun snavellengte verschilt niet significant. Wél hebben Oost-Siberische kollen dikkere snavels. Het is de vraag of deze vogels te herkennen zijn tussen onze kolgansjes. Leo van de Bergh gebruikt de gedateerde taxanomie van Delacour bij zijn determinaties, vandaar dat hij Oost-Siberische kolganzen nog 'frontalis' noemt. Speculeren over de vagrancy potential van heel oostelijke toendrabroeders, zoals die oostelijke kollen, maar ook de rietganzen 'serrirostris' en 'middendorffi' blijft spannend, vind ik. Ze kunnen natuurlijk gewoon een keer de verkeerde kant op vliegen. Alleen een middendorffi zal makkelijk te herkennen zijn. De rietganzen specs die we nog steeds in Nederland zien, geven aan dat het rietganzencomplex nog steeds een complex is. Van hoever oostelijk komen onze rietganzen? Niemand weet het. En Rob: iedereen wil in januari toch altijd opvallend rap alle ganzensoorten zien. Ik kom er openlijk voor uit dat ik graag naar ganzen kijk.

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.