Chris van Rijswijk
 ·  16 augustus 2020  19:32

Een geinig inkijkje in de staart. Hoe herken je, in 'Jip en Janneke'-taal, de waterrietzanger ook al weer? 

Diedert Koppenol
 ·  16 augustus 2020  19:41

Gave foto, mooi de staartbandering erop!

Max Berlijn
 ·  16 augustus 2020  22:50

Wederom gaaf Chris en ook een hele originele aanpak 👍

Teus Luijendijk
 ·  16 augustus 2020  22:52

Zie ik nou rui in de staart?  Is dat niet raar voor een juv? (m.a.w. is het wel een juv?)

Vincent van der Spek
 ·  16 augustus 2020  23:18, gewijzigd 17 augustus 2020  21:17

Leuke vraag. Dit is een juveniele vogel, Teus, met een groeistreep in de staart. Los van andere kenmerken (het is een kakelverse vogel; adulte Acro's zijn nu sterk gesleten) is dat op zichzelf een goede indicatie voor een juveniel.

De staart in het nest groeit door, ook als er minder voedsel wordt aangevoerd (bijv. door periode met slecht weer). Dan krijgt dat deel van de veer een wat mindere kwaliteit en ontstaat er een fault bar. Omdat staartpennen bij juvenielen allemaal tegelijk groeien, wordt zo'n fault bar een bandje over de hele staart, op dezelfde hoogte. Dat komt regelmatig voor bij zangvogels. Heel soms zie je het ook in de arm- en handpennen. 

Omdat een adulte vogel zijn staartveren niet allemaal tegelijk ruit, ontstaat daar nooit zo'n mooie, evenwijdige band over de hele staart in het geval ze tijdelijk minder energie hebben voor de groei van de pennen. Kortom: bij zangvogels is zo'n band over de hele staart een prima indicatie voor de leeftijd (juveniel dus). 

Ik zeg indicatie, omdat er één uitzondering is die het nét niet diagnostisch maakt: een adulte vogel kan zijn hele staart geheel kwijt raken door een ongelukje. Dan groeit die vervolgens net als bij een juveniel wél in één keer  aan en daarmee zou je dus in theorie ook zo'n band in een staart van een adult kunnen zien. Maar dat vergt dus twee uitzonderingen (staart kwijt + verminderde energie bij aangroei). Zelf heb ik dat dan ook nog nooit gezien bij een adulte zangvogel. 

Er groeit bij deze vogel overigens één pen (R5; links). Wellicht kwijtgeraakt? Door de slechtere kwaliteit van die fault bars kunnen pennen ovrigens makkelijker breken (zie R2, links als voorbeeld). De top van R5 zit precies op de hoogte van de groeistreep, maar die top is zo mooi afgerond dat het me echt een groeiende en dus geen geen afgebroken pen lijkt. 

(edit 17-08: enkele zinnen wat aangescherpt ter verduidelijking)

Teus Luijendijk
 ·  17 augustus 2020  08:08

Dank, Vincent, voor je uitleg. Maar het ging mij natuurlijk om wat je in je laatste alinea schrijft. De vogel heeft toch 2 verse R6 en één groeiende verse R5? Ze hebben ronde top en ook een andere tint dan R1-4, die overduidelijk juveniel zijn (met spitse toppen). Zou het daarmee niet een 2e kj vogel kunnen zijn?

Leo JR Boon
 ·  17 augustus 2020  10:38

Ik zou de buitenste staartpennen niet rond willen noemen. Die groeiende pen is hoogst waarschijnlijk een vervangende pen die hij eerder verloren is. En dus een adult type pen. Ik denk dat het toeval is dat hij net de lengte heeft bereikt van van de groei streep.

Vincent van der Spek
 ·  17 augustus 2020  12:36, gewijzigd 17 augustus 2020  12:41

Je hebt gelijk Teus, R6 links groeit ook. Het is evengoed een juveniele vogel, om verschillende redenen:

- Acro's ruien staart + vleugelpennen op de wintergronden. Alleen in nood (pennen verloren) doen ze dat op de broed- en trekgronden. 

- Ook een 2kj (die niet te onderscheiden is van > 2kj) is nu zeer gesleten. Alles aan deze vogel is vers (zie bijv. de tertials en armpennen). Hij is ook geel, oudere vogels zijn door slijtage nu vooral grijs. 

- Normale staartrui gaat redelijk symmetrisch. Alleen links twee groeiende pennen past niet op normale rui.   

- Die groeistreep over de gehele staart natuurlijk ;-)

Kortom: de pennen groeien vanwege een ongelukje.