Gele Kwikstaart

Motacilla flava · Blue-headed Wagtail

Datum	28 October 2011
Locatie	Bergen aan Zee, Parnassia
Fotograaf	Frits-Jan Maas
Bekeken	6917 ×
	kort tp op geitenveldje bij Parnassia. Gele kwik zonder geel, lijkt hoog op poten te staan. Bij opvliegen een twee keer een zeer scherpe, afwijkende roep, srie srie, klinkend haast als grote pieper. Mogelijk oostelijke gele.....

Discussie

Rutger Wilschut
· 28 October 2011 18:55

Lijkt behoorlijk op onze vogel van Vlieland. Heeft de vogel niet iets van geel op de anaalstreek? Inderdaad hoog op de poten, en ook dit is duidelijk geen citroenkwik op basis van kleedkenmerken. Overigens kreeg ik van Marijn van oss een berichtje dat hij vandaag een gewone gele kwik op Vlieland had.

Frits-Jan Maas
· 28 October 2011 20:31

Geen geel gezien in het veld, kan door weerkaatsing van het geelgroene gras komen en door de niet heel erg goede foto. De vogel is later op de middag door Nick van der Ham teruggevonden en ook weer gehoord. Op het moment van de ontdekking lag mijn mobiel thuis aan het infuus.

Frits-Jan Maas
· 28 October 2011 20:44

nog even over het geluid, zojuist op Birding Frontiers de roep beluisterd en zo klonk deze vogel ook in mijn beleving, hoewel het fonetisch dan meer tzie wordt, en minder/niet op grote pieper lijkt, wel scherp en hard.

Max Berlijn
· 28 October 2011 23:32, gewijzigd 28 October 2011 23:44

Shit, morgen weer die kant op..... wel gaaf als het echt allemaal oostelijke zijn, overigens komen die van heel ver als je naar het verspreidingsgebied kijkt http://alaska.usgs.gov/science/biology/avian_influenza/species/species.php?code=YWAG

Leo JR Boon
· 29 October 2011 07:21

Is dat niet een kaartje voor alleen Alaska, ik neem aan dat ze ook nog wel wat dichterbij zitten. Maar ze kunnen maar beter wegblijven..... ;-) The Eastern Yellow Wagtail is the highest ranking bird for early detection of the Asian H5N1 virus in North America. It overwinters in the epicenter of Asian H5N1 outbreaks in southeast Asia and Indonesia where it uses open areas with water, is often associated with agriculture and domestic animals, and congregates into flocks of thousands of birds at evening roots. Eastern Yellow Wagtails are thus likely to become infected with Asian H5N1 through direct contact with both wild and domestic birds in Asia and carry it to Alaska where an estimated 1,400,000 individuals of the species breeds.

Sander Bot
· 29 October 2011 10:19

Wow wat een gelijkenis met de Vlieland vogel. Lichte bovendelen en open gezichtsuitdrukking door lichte vlek op wang en er lijkt toch echt wat geel op de onderdelen te zitten ala Vlieland. Nee, ze hoeven natuurlijk niet helemaal van Alaska te komen, er ligt nog wel een stuk Azie tussen Alaska en Nederland. Door de roep zijn dit oostelijke vogels, maar welke (onder)soort uit het oosten is voorlopig gissen. Zodoende kunnen deze vogels ook oostelijke thunbergi ('plexa') zijn, die roepen als macronyx. Zal nog wel ff duren voor dit +1 wordt. Alle oostelijke ondersoorten lumpen lijkt me een goede start, want lijkt me strek dat je bijv juveniele plexa/thunbergi, macronyx of tschutschensis ooit kan onderscheiden. Maar desalniettemin interessante materie!

Max Berlijn
· 29 October 2011 11:44, gewijzigd 29 October 2011 11:44

Ik weet dat ze tot in Siberie voorkomen, maar Taivaina (groenkop) en Macronyx (als Noordse),de niet Alaska ondersoorten en broedend in Siberie zitten nog steeds erg oostelijk vergelijkbaar met bijv. Snornachtegaal en daar worden er toch een stuk minder van gezien/geclaimd. Die Oostelijke Gele Kwikken zitten op twee per jaar de laatste jaren, mijn vraag is dus, doen we dit wel goed??, tevens blijft het vreemd dat men niet splitst binnen de oostelijke groep en wel binnen de westelijke groep, zo lijken de twee in deze posting genoemde taxa totaal niet op elkaar.

Ben Wielstra
· 29 October 2011 12:36

Jep, de westelijke taxa moeten nodig weer gelumpt worden.

Sander Bot
· 29 October 2011 12:56

De rede dat oostelijke taxa nog niet gesplit zijn door CSNA is denk is dat ze niet met zekerheid in de WP zijn vast gesteld, maar volgens het Phylogenetische soortconcept zou bijv. taivana zeker een soort zijn. @ Max, 'plexa' en tschutschensis zitten nog ten westen van Lake Baikal, vergelijkbaar met bijv. pallas boszanger, brubo en raddes boszanger. 'plexa' heeft dan ook nog eens een noordelijker voorkomen, en dus langere trekafstand, dus 2 per jaar lijkt me prima te verklaren.

Max Berlijn
· 29 October 2011 13:31, gewijzigd 29 October 2011 13:34

eeeh Sander, is dat Kwikken boek van Alstrom dan alweer achterhaald? Plexa??(nooit van gehoord maar inderdaad zie http://en.wikipedia.org/wiki/Yellow_Wagtail) wordt in dat boek ingedeeld bij westelijke! Thunbergi. Tschutschensis is juist de meest oostelijke. Het meest westelijke voorkomen van de oostelijke groep (ssp: macronyx) is oost Mongolie, da's toch echt wat verder weg dan jij suggereert, en meer vergelijkbaar met Daurische Spreeuw, Chesnut-eared Bunting en (daar is die weer) Snornachtegaal, niet onmogelijk natuurlijk maar twee per jaar....

Ben Wielstra
· 29 October 2011 14:00

Die thunbergi die roepen als oostelijke is wel gaaf trouwens. Zijn het oostelijke die er toevallig uitzien als thunbergi (kopatroon plesiomorf) of is de roep van westelijke afgeleid (oostelijke roep plesiomorf)? Of is er gene flow in het spel?

Sander Bot
· 29 October 2011 14:45, gewijzigd 29 October 2011 14:46

Dag Max, hebben we het over het zelfde boek? In Pipits&Wagtails van Alstrom en Mild uit 2004 zie ik op pag 310 een kaart van de gele kwik (onder)soorten, waarbij tschutschensis zowel noordelijker als oostelijker voorkomt dan macronyx, tot zelfs net in oostelijk Kazakhstan. Verder erkent het boek 'plexa' inderdaad niet (heb het daarom ook steeds tussen haakjes gezet) en wordt het als synoniem met thunbergi behandeld. De auteurs vermoeden echter dat 'plexa' roept als oostelijke ondersoorten, dus waar deze vorm eingelijk thuis hoort..... En of er een duidelijke grens bestaat tussen oostelijke en flava achtige roep is maar de vraag. De vogel van Vlieland 2009 riep beide, de overgang naar andere roep zal ook wel clinaal zijn. Het voorkomen van plexa is vanaf c.83-85E, behoorlijk westelijk.

Max Berlijn
· 29 October 2011 15:06

Sander, Vlieland 2009 riep beide??? (nooit geweten), plexa staat toch echt bij westelijke (pagina 268 + kaartje 310) dan wordt het toch wel erg moeilijk en bevestigd dit mijn vraag alleen maar of we het echt wel goed doen met al die op eens waargenomen grijze Gele kwikken met een sjri roep. Het gaat mij om de redelijke hype die lijkt te ontstaan terwijl er vooralsnog slechts 1 geval in de WP is wat (enigsinds) met DNA is bevestigd (rouleert nog in de UK). Grijze gele kwikken komen ook bij westelijke taxa voor overigens. De tijd zal het leren, maar zoals een kwikkenspecialist binnen de CDNA zegt "voorlopig niet aan beginnen", misschien zijn Braamsluipers wel makkelijker..

Sander Bot
· 29 October 2011 15:29

Hoi Max, ben de laatste die beweert dat kwikken makkelijk zijn. Ook de laatste die beweert zeker te weten welke oostelijke ondersoort we hier hebben. Ik zie interesse in afwijkende kwikken in laat najaar niet als hype. Het feit dat deze vogels in laat najaar opduiken, grijs-wit zijn en anders roepen lijkt me voldoende aanleiding om aan een oostelijke herkomst te denken en deze vogels serieus te nemen. Zou me weinig verbazen dat braamsluipers inderdaad makkelijker zijn, maar dat is geen rede om er "Voorlopig niet aan beginnen" als je daarmee bedoelt dat je ze maar beter kan negeren. Ik weet niet of er moleculair onderzoek is waarbij ook plexa is meegenomen. Als dat er wel is, en plexa hoort bij thunbergi maar roept als (de morphologisch gelijke) macronyx dan is het weer eens lekker complex.....

Max Berlijn
· 29 October 2011 15:40

Begrijp me niet verkeerd, zeker niet negeren maar wel in het juiste perspectief plaatsen (bedoel ik jou niet in het bijzonder mee maar wel andere kommentaren onder vermeende/vermoedelijke Oostelijke Gele Kwikken). Ik ben al door twee mensen gebeld of ze al telbaar zijn om je een idee te geven..

Sander Bot
· 29 October 2011 17:02

haha, ok, duidelijk. Voor een ieder die zich afvraagt hoe het nou zit met die kwikken: schaf vooral die geweldige kwikkenbijbel aan, Pipits & Wagtails, Alstrom & Mild 2004, en je weet net zo veel als de rest ;-)

Peter de Knijff
· 29 October 2011 19:15

Heren, Qua DNA staan we v.w.b. de kwikken pas aan het begin van een lange en complexe reis. De DNA id van de UK vogel is ook maar onder voorbehoud en een beetje gehyped naar mijn bescheiden mening. Wat duidelijk lijkt is een tweedeling in een westelijke en een oostelijke groep, maar echt ruim verzameld en bestudeerd zijn ze niet. Wat ik zeer interssant vond was de geluiden analyse van onze eigen deskundigen op de afgelopen DBA dag, maar ook dat was, zoals ze zelf aangaven, nog maar het begin. De kwikkenbijbel is een goed startpunt, maar inmiddels op een aantal fronten achterhaald en vooral qua fotomateriaal erg teleurstellend. Ik zou niet weten hoe je b.v. bovenstaand vogeltje nu met enige mate van zekerheid qua uiterlijk aan een specifieke (oostelijke) vorm kunt toewijzen. Veertjes verzamelen is een begin, maar zeker op dit moment niet iets waar je een snelle oplossing mee kunt forceren. Kortom, erg interessant en iets om aan te werken.

Frits-Jan Maas
· 29 October 2011 20:06

Voor veldwaarnemingen heb je aan DNA niet echt veel. De combinatie van grijs verenkleed zonder geel en afwijkende roep maakt het vogeltje al spannend, verder lijkt de tekening van de grote en kleine dekveren wat anders dan van de gewone gele (alleen 2 witte vleugelstrepen en geen brede lichte randen) en misschien is de koptekening ook wel afwijkend. Maar inderdaad, het gele kwikken-complex is zeer, wat zal ik zeggen, complex?

Peter de Knijff
· 29 October 2011 20:57

Hoi FJM, Ik wil niet beweren dat dit geen oostelijke vorm zou kunnen zijn, maar daar weten we nog beroerd weinig van. Dus al helemaal niet welke ondersoort deze vogel zou kunnen zijn. Maar ndaarom niet minder interssant. Peter

Frits-Jan Maas
· 30 October 2011 14:49

Helemaal mee eens, Peter, maar als waarnemer zou je willen dat met wat je gezien en gehoord hebt en wat andere, beter in deze materie ingevoerde vogelaars weten, er een naam op kan plakken.

Erik Sanders
· 30 October 2011 19:53

Bestaan er geen hybriden Citroenkwikstaart die tot dit soort vogels zouden kunnen leiden? http://www.pbase.com/eriksanders/image/104304353

Roelof de Beer
· 30 October 2011 20:11

Naast reeds genoemde punten is het late verschijnen van deze kwikstaarten met afwijkende roep een duidelijk argument tegen hybriden; waarom zouden deze hybriden ver buiten de normale trektijd van hun ouders trekken?

Leo JR Boon
· 28 November 2011 18:21

http://birdingfrontiers.com/2011/11/28/very-late-blue-headed-wagtail/

Sander Bot
· 28 November 2011 22:35

grappig. Maar als de kwik er uit ziet als een flava, en roept als een flava, zal het wel een flava zijn ;-)

Max Berlijn
· 31 January 2013 11:17, gewijzigd 31 January 2013 11:19

In de eerste BB van dit jaar staat een leuk artikel over drie gevallen van een vermeende Oostelijke Gele Kwik in de UK(1909, 1912 en 2010), waarvan DNA is onderzocht. 1912 bleek een op een Oostelijke Gele kwik gelijkende Engelse Gele.. 1909 en 2010 bleken op basis van DNA een tschutschensis/plexa en hier ontstaat een probleem. Plexa wordt door de IOC (die van het "some guy on the internet says so" species concept) en Alstrom niet onder oostelijke geplakt maar is synonym voor Thunbergi (Noordse) echter door de AOU (Amerikanen) wordt deze wel als oostelijke beschouwd. Aan roep lijk je wel iets te hebben (met een r maar dat hebben zuidelijke Gele Kwikken ook), gezien die plexa discussie is het vooralsnog complex ;-) een Oostelijke Gele Kwik (al dan niet met DNA) op de NL lijst te krijgen....

Frits-Jan Maas
· 31 January 2013 15:59

Deze heeft de NL lijst in ieder geval ( zoals te verwachten viel) niet gehaald.

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.