Zwarte Leeuwerik

Melanocorypha yeltoniensis · Black Lark

Datum	2 October 2012
Locatie	Öland's Zuidpunt, Zweden
Fotograaf	John van der Woude
Bekeken	7840 ×
	Zweedse vogelaars kijken op de Zuidpunt van Öland naar zeetrek. Öland is het lange smalle eiland langs de zuidoostrand van Zweden. De uiterste zuidpunt van Öland is zo'n plek waar trekvogels de zee over moeten, net als bij Falsterbo, en daarnaast is het dus goed voor zeetrek. Wij waren er weer eens, als zowat de enige buitenlanders, begin oktober. Öland combineerden we weer met Falsterbo (dit jaar ook enorm goed; een kleine 400.000 vogels hadden we daar op za. 29 sep.), maar Zuid-Öland is toch leuker vogelen dan Falsterbo. De Zweedse vogelaars komen hier begin oktober graag. Er kan van alles opduiken en het is een streek met een grote variatie aan natuur. Nollie en ik vonden er zomaar, op eigen kracht, Giervalk, Kleine Vliegenvanger, Siberische Boompieper, dus het is een goed gebied voor zelfontdeksoorten. Op een ochtend maakten wij de Zweden om ons heen (die meer over zee stonden te kijken) subiet attent op een wel erg donkere leeuwerik die recht over ons heen overvloog. Dat ging snel rond, gelukkig kon iemand nog net een paar goede foto's nemen, en nu mogen ze daar uitpuzzelen wat het geweest is. Hij werd in eerste instantie als mogelijke Zwarte Leeuwerik doorgegeven (zou de tweede zijn voor Zweden), en als het dat niet is, is het raadsel zo mogelijk nog groter, tenzij men de makkelijke weg kiest en het zoekt in melanisme van bijv. Veldleeuwerik. Toen iedereen naar de foto's op die camera stond te kijken bleef ik de vogel volgen in de scope en merkte dat hij met een grote bocht over zee terug vloog naar het eiland. Dat leidde weer tot zoekacties, maar tevergeefs. Nou ja hoe dan ook een spannend avontuur. Verder veel Ruigpootbuizerd (soms 10 tegelijk in beeld, het leek wel even Ameland vorig najaar), heel wat Smelleken, en langs trekkende IJseenden.

Discussie

Jelmer Poelstra
· 17 October 2012 08:39

Leuk, John! Maar volgens mij is de makkelijke weg vooral "nu mogen ze daar uitpuzzelen wat het geweest is"! :) Iets serieuzer, je impliceert dat je het niet eens bent met een melanistische vogel, maar m.i. is dat wel het meest plausibel op basis van de foto's -- en dat lijkt idd de consensus ook onder mensen die de vogel gezien hebben. Maar ik ben wel benieuwd wat jij van de grootte en kleur vond (op de foto's lijkt ie nogal rossig, maar in het veld kennelijk meer donkergrijs?).

Jelmer Poelstra
· 17 October 2012 08:45, gewijzigd 17 October 2012 08:46

Om nog even verder vervelend te doen: ik kon me geen melding van sibopi van Öland herinneren en zie nu dat ie als onzeker (en alleen door jou) is gemeld, die nuancering lijkt me wel op z'n plaats. Ben het verder helemaal met je eens dat Zweedse vogelaars te veel over (de Oost)zee kijken, wat doorgaans in feite heel saai is! Öland is een ontzettend goed eiland maar in de drukke periodes is het wel net Texel tijdens DB-week, bijzonder druk en vele 10-tallen of 100+ man bij elke subrariteit. Wellicht viel dat begin oktober in de midweek nog wat mee, afgelopen week (wk41) was het drukst. Gotland is denk ik veruit beter om zelf zeldzaamheden te zoeken (en is ook landschappelijk spectaculairder en gevarieerder), maar daar staat wel een boottocht van 3 uur tegenover...

John van der Woude
· 17 October 2012 10:01

Jelmer, ik had deze foto niet als Zwarte Leeuwerik hier op de website gezet (dan had ik hem natuurlijk ook niet op Zeker gezet), maar ik begrijp dat er een vogelnaam bij moet. Melanisme kan natuurlijk, maar het lijkt me dat je eerst al het andere moet uitsluiten. Een paar dagen na ons is daar in de buurt opnieuw een SiBoPi gezien, hoorden we.

Menno van Duijn
· 17 October 2012 10:08, gewijzigd 17 October 2012 10:09

@ Johan, er moest idd een soortnaam bij anders kan er in de rechterkolom "Nieuwe commentaren" niet doorgeklikt worden. Heb hem op onzeker gezet. Blijft een spannende waarneming en ben benieuwd naar de uitkomst. Een paar jaar geleden hadden we over de Puinhoop een Veldleeuwerik met witte armpennen, toen sloeg m'n hart ook wel even over maar gelukkig/helaas toch een afwijkende Veldleeuwerik...

Diederik Kok
· 17 October 2012 10:45

@ John / Jelmer, wat zijn nu weersomstandigheden en windrichting waarbij Falsterbo echt los gaat? Ik ben er eerder geweest, erg gave dagen gehad, maar een dag met 400.000 vogels maak ik graag eens mee!...

John van der Woude
· 17 October 2012 11:14

@Menno, een soortgelijke ervaring met een Veldleeuwerik hadden wij op onze laatste dag op Öland, met gek uitstekende witte veren. Zie (slechte) foto op http://www.jvanderw.nl/Diversen/LeeuwerikAlvaretOland4okt2012_DSC03058.jpg @Diederik, ook na de zoveelste keer Falsterbo ben ik er nog niet goed achter. Het boek Wings over Falsterbo geeft wat wind en weer betreft wel veel aanwijzingen voor de roofvogeltrek maar minder voor de zangvogeltrek. Het zou mooi zijn als iemand (of is dat al eens gedaan?) een stevige analyse maakt van de aantalsstatistieken van artportalen.se (een soort waarneming.nl) en de weerrapporten van smhi.se (de Zweedse KNMI). Nog over die donkere leeuwerik: wij vonden hem niet groot maar dus wel veel donkerder dan de andere leeuweriken (Boom- en Veld-) waarmee hij samen vloog. Ik had gehoopt dat op de originelen van de gepubliceerde foto's ook de andere leeuweriken zichtbaar zouden zijn maar dat schijnt niet het geval te zijn.

Jelmer Poelstra
· 17 October 2012 11:26

John, die naam stond er ook nog niet bij toen ik mijn commentaar gaf, reageerde puur op jouw tekst. Probleem is natuurlijk de kwaliteit van de foto's, daarnaast hebben de waarnemers ook niet uitgeblonken met heldere beschrijvingen - was ie nou groter dan boom- of veldleeuweriken bv.? Met deze documentatie kun je dus niet alles uitsluiten en wrs. niet tot een sluitende determinatie komen. Een buitengewoon spannend (of laat ik zeggen veelbelovend) raadsel vind ik het echter niet, want er is geen enkele soort die zowel qua kleur als vorm overeenkomt met wat op de foto's staat, terwijl een kleurafwijking een prima verklaring lijkt. En aangezien niet elke zangvogel een diagnostische vorm heeft, is het niet gek dat je dan er niet uit komt -- al zou je met wat metingen aan proporties mss een heel eind kunnen komen, wellicht dat iemand dat doet (ik krijg persoonlijk vooral associaties met een Vink qua vorm). Maar iig erg leuk dat je er bij was, zal op dat moment wel een flinke chaos geweest zijn!

Jelmer Poelstra
· 17 October 2012 11:33

Dat had idd veel geholpen, als ie met de andere leeuweriken op de foto stond! Ik weet ook niet goed wat de beste omstandigheden zijn voor Falsterbo (is voor mij in midden-Zweden precies even lang rijden als vanuit Groningen, en ik ben er in feite nog nooit geweest!). Dit jaar was iig wel bijzonder en de mezen, die normaal natuurlijk niet zoveel langskomen, hebben flink bijgedragen aan de aantallen. Overigens hebben de Zweden een wekelijkse weer+vogel analyse, zie hier bv voor die van vorige week (kom je wel uit met google translate). Komt elke donderdag uit in voor- en najaar en meestal is het heel waardevol (maar deze laatste kwam niet zo goed uit...).

Rinse van der Vliet
· 17 October 2012 11:45

Diederik, Voor zangvogels: ZW 3-4 is ideaal, W 3-4 kan ook goed zijn. Voor roofvogels: W of N over de hei en de punt. Bij Z (en ZO en O) steekt de bulk al ruim voor de punt over.

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.